________________
ઉપાશ્રય જેવાં સ્થાનો એથી બાકાત છે, તેય તમને ખટકે છે? તરવાનાં સ્થાનોને ડૂબવાનાં સ્થાનો બનાવવાનું નહિ બને. કરવી હોય તો અહીં ધર્મક્રિયા કરો. એ સિવાયની ક્રિયાઓ માટે તો દુનિયા આખી ખુલ્લી પડી છે.”
દુનિયામાં દુષ્ટાત્માઓનો તોટો નથી અહીં રાજા શ્રીમતી સીતાજીને તેમની હકીકત અને તેમને ત્યનાર કોણ છે એ પૂછે છે, બેન કહીને સંબોધે છે, તારા કષ્ટથી હું કષ્ટવાળો બન્યો છું વિગેરે કહે છે, છતાં શ્રીમતી સીતાજી મૌન જ રહે છે. આંખનું પોપચું પણ ઉચું કરતાં નથી. કેમ? શીલની કિંમત છે માટે! આ દુનિયામાં કહે કાંઈ અને કરે કાંઈ, એવા માણસોની સંખ્યા નાનીસુની નથી. દુનિયાનું ગમે તે થાય, પણ મારે જોઈએ તે મને મળો' આવી ભાવનામાં પડેલા આત્માઓ મોંઢે મીઠું બોલે, નમ્રતા આદિ બતાવે, વિશ્વાસ પણ આપે અને જ્યાં જુએ કે, “વિશ્વાસ બરાબર બેઠો છે એટલે તક મેળવીને વિશ્વાસઘાત કરી ગળે છૂરી ફેરવે તો ય નવાઈ પામવાની જરૂર નથી. બેન કહીને આશરો આપી ભોગની માગણી કરનારા અને શક્ય હોય તો બળાત્કાર આદિ કરનારા પણ દુષ્ટાત્માઓ હોય છે, માટે શીલની કિંમત સમજનારે ખૂબજ સાવધ રહેવું જોઈએ. એ જ રીતે ધર્મની કિંમત સમજનારે પણ સાવધ રહેવું જોઈએ. પાપાત્માઓ પોતાનું ધાર્યું પાર પાડવા જુઠ્ઠાં વચનો પણ આપે ધર્મીએ એવા કાવા-દાવાથી સાવચેત રહેવું. જો કે આ પ્રસંગમાં એવું કાંઈ છે જ નહિ, કારણકે, અહીં શ્રીમતી સીતાજીને રાજા જે કાંઈ કહી રહ્યા છે, તે નિષ્કપટભાવે જ કહી રહ્યાં છે. અહીં તો રાજા શ્રીમતી સીતાજીના દુ:ખને જ દુર કરવા ઈચ્છે છે.
રાજાના મંત્રીનો ખુલાસો હવે શ્રીમતી સીતાજીને મૌન રહેલાં જોઈને; રાજાનો મંત્રી ખુલાસો કરે છે. રાજાની સાથે તેમનો સુમતિ નામનો જે મંત્રી છે, તે
....શ્રી અરિહદે આઘણ અનંતકાળના અજ્ઞાત ટાળનાર....૨
४५
