________________
પૂર્વે કરેલા પાપનું ?' એવાઓના ધર્મમાંય પ્રાય ભલીવાર હોય નહિ. ધર્મકરણીને વિધિ મુજબ કરવાની મનોવૃત્તિ એવાઓમાં હોય, એ ભાગ્યે જ બને, ધર્મકર્મ કરતી વેળાએ પણ એવાઓનાં હૈયામાં પાપી વાસના હોય, તો નવાઈ પામવા જેવું નહિ. છતાં કહેશે, ધર્મ ઘણો ર્યો, પણ ફળ્યો નહિ !' ધર્મકરણી પણ ધર્મનું જ અપમાન થાય એવી રીતે કરવી અને ફળ સારું જોઈએ તો મળે કયાંથી ? ધર્મ ધર્મરુપે થાય તો ફળે કે ધર્મનું અપમાન કરો છતાં સારું ફળ મળે ? પણ આ જાતિના વિચારો તો તેઓને જ સૂઝે, કે જેઓમાં પોતાની ખામી જોવા સાંભળવાની લાયકાત હોય. કારમી ખામીવાળાઓ પોતાની ખામીને સાંભળી પણ શકતા નથી. એવાઓ તો, હિતબુદ્ધિએ કોઈ ખામી બતાવે, તોય તેને દુશ્મન માને. એવાઓએ ખાસ યાદ રાખવું જોઈએ કે,
'રીસ કરે શીખામણ દેતાં, તસ ભાગ્ય દશા પરવારીજી'
આમ કેમ કહેવું પડ્યું ? કારણ એ જ કે જે પોતાની ખામીને સાંભળી પણ ન શકે અને હિતશિક્ષા દેનારાનો ઉપકાર માનવાને બદલે જે રીસ કરે, તેનું ભલું ન જ થાય એ નિશ્ચિત વાત છે.
ખામી સાંભળવાની શક્તિ કેળવો ! જેનામાં પોતાની ખામી સાંભળી લેવા જેટલી પણ તાકાત નથી, તેનું કલ્યાણ થાય શી રીતે ? તમે અહીં વ્યાખ્યાન સાંભળવા આવો છો કે વખાણ ? અહીં જીવાજીવાદિના સ્વરૂપની વ્યાખ્યા થાય, તે તમને ગમે કે તમારાં વખાણ થાય, એ તમને ગમે? અહીં આવવાનો હેતુ શો? ખામી ટાળવાનો કે પ્રશંસા સાંભળવાનો?
સભા: ખામી ટાળવાનો.
પૂજ્ય શ્રી : તમે તમારામાં રહેલી ખામીઓ દૂર થાય એ હેતુથી અહીં આવો અને અમે તમારાં વખાણ કર્યા કરીએ એ કેમ બને ? અમારે તમને ખામીઓ બતાવવી જોઈએ કે નહિ ? અમુક અમુક ખામીઓ છે અને તે અમુક અમુક રીતે ટળે તેમ છે, એમ અમારે કહેવું જોઈએ કે નહિ? જેના સહવાસથી અને જ્યાં જવાથી તમારી ખામીઓ ઘટવાને બદલે વધે તેમ હોય, તેની પણ તમને ઓળખાણ તો આપવી જોઈએ ને ? એ નિદા કહેવાય ?
થાય છે. મહત્ત, આધ્યાત્તિમાં અદાલતા...૧
૧૧
