________________
૧૦) ઘોડાઓ ખિન્ન બની ગયા છે. આ દુશ્મને પોતાનાં બાણોથી આ
ઘોડાઓનાં સઘળાં જ અંગોને વીંધી નાખ્યાં છે. ચાબુકોની માર મારવા છતાં પણ આ અશ્વો ત્વરા કરી શકતા નથી. વળી શત્રુએ બાણો મારીમારીને આપણા રથને પણ જર્જરિત કરી નાખ્યો છે. અરે સ્વામિન્ ! ખૂદ મારા ભુજાદંડો પણ શત્રુએ કરેલા બાણોના મારાથી જર્જર થઈ ગયા છે, એટલે લગામ ખેંચવાનું અને ચાબુકને હલાવવાનું હવે તો મારામાં પણ સામર્થ્ય રહેતું નથી.'
કૃતાન્તવદનના મુખેથી આવી હકીકત સાંભળીને શ્રી રામચન્દ્રજી પણ બોલે છે કે, મારું વજાવર્ત ધનુષ્ય પણ શિથિલ બની ગયું છે. જાણે તે ચિત્રસ્થિત હોય તેમ કશું કાર્ય જ કરતું નથી. આ મુશલરત્ન પણ દુશ્મનનું નિર્દેશન કરવાને અસમર્થ બની ગયું છે. એટલે એ પણ અત્યારે તો કેવળ અનાજને ખાંડવાની લાયકાતવાળું જ રહ્યું છે. આ હળરત્ન કે જે અનેક્વાર દુષ્ટ રાજાઓ રૂપ હાથીઓ માટે અંકુશની ગરજ સારનારૂં બન્યું છે, તે પણ અત્યારે તો ભૂમિના ભૂપાટનને ઉચિત બની ગયું છે. આ બધાં અસ્ત્રો, કે જે સદાને માટે યક્ષોથી રક્ષાયેલાં છે અને દુશ્મનોનો ક્ષય કરી નાખનારાં છે, તેની આજે આ કેવી અવસ્થા થઈ છે, તેની જ સમજ પડતી નથી. શ્રી રામચન્દ્રજીનાં અસ્ત્રો જ આ રીતે નિષ્ફળ બની ગયાં છે એમ પણ નથી. અંકુશની સાથે યુદ્ધ કરતાં શ્રીલક્ષ્મણજીનાં અસ્ત્રોની પણ એવી જ દશા થઈ ગઈ છે. શ્રીરામચંદ્રજી અને શ્રીલક્ષ્મણજી જબ્બર પરાક્રમી છે, પણ આ જ્યાં અમોઘ જેવાં પણ અસ્ત્રો આમ નિષ્ફળ બની જાય, ત્યારે કરે શું?
સભા એમ થવાનું કારણ તો હશે ને ?
પૂજ્યશ્રી : કારણ એ જ કે, એ બધાં દેવતાઈ અસ્ત્રો છે અને દેવતાઈ અસ્ત્રો એક ગોત્રી ઉપર ચાલી શકતાં નથી.
સભા તો પછી એવો વિચાર શ્રી રામચંદ્રજી અને શ્રીલક્ષ્મણજી કેમ કરતા નથી ?
રામ નિર્વાણ ભ૮૮ ૭..
