________________
૯૮ સ્વાભાવિક જ છે. ભલભલા પરાક્રમશાળીઓ જેના નામને
સાંભળતાં પણ કંપી ઉઠતા હોય, તેમની સામે લડવાને કોઈ આવે ત્યારે તેમને આશ્ચર્ય જેવું લાગે તેમજ ‘બિચારા નાહક મરવાને આવ્યા છે' એવો વિચાર આવે, તે તદ્દન સહજ છે; પણ જ્યારે કોઈ યુદ્ધનું આહ્વાન જ કરે, ત્યારે મોટા પણ પરાક્રમશાળીઓને લડવા તો નીકળવું પડે ને ? લડવાની ના તો ન જ પડાય ને ? આથી સુગ્રીવ આદિથી વિંટળાએલા શ્રીલક્ષ્મણજી, કે જે શત્રુરૂપ અંધકારને દૂર કરવા માટે સૂર્ય સમાન હતા, તે શ્રીરામચન્દ્રજીની સાથે યુદ્ધને માટે ચાલ્યા.
ભામંડલ સાથે શ્રીમતી સીતાજી યુદ્ધભૂમિમાં
............રામ નિર્વાણ ભાગ ૭..
અહીં આ રીતે જ્યારે પિતા-પુત્ર વચ્ચેના યુદ્ધની તડામાર
તૈયારીઓ ચાલી રહી છે, તે વખતે શ્રી નારદજી શ્રીમતી સીતાજીના ભાઈ ભામંડલની પાસે પહોંચી જાય છે અને શ્રીમતી સીતાજીના તથા લવણ-અંકુશના સમાચાર સંભળાવે છે. નારદજીની વાત સાંભળતાની સાથે જ ભામંડલ સંભ્રમસહિત પુંડરીકપુરમાં શ્રીમતી સીતાજીની પાસે આવી પહોંચે છે.
ભામંડલને જોઈને શ્રીમતી સીતાજી રડતાં રડતાં કહે છે કે, 'હે ભાઈ ! શ્રીરામચંદ્રજીએ મારો ત્યાગ કર્યો છે અને તેમણે કરેલા મારા ત્યાગને નહિ સહી શકનારા તારા બન્ને ભાણેજો તેમની સાથે યુદ્ધ કરવાને માટે ગયા છે.'
ભામંડલ કહે છે કે, ‘શ્રી રામચંદ્રજીએ ઉતાવળથી તારો ત્યાગ કરવા રૂપ એક અયોગ્ય કાર્ય તો કર્યું, પણ હવે પુત્રોના વધનું બીજું અયોગ્ય કાર્ય ન કરે તો સારૂ !' આ બે મારા જ પુત્રો છે એમ તો તે જાણતા નથી, એટલે શ્રીરામચંદ્રજી તે બન્નેને હણી નાખે તે પહેલાં જ, આપણે વિલંબ કર્યા વિના ત્યાં પહોંચી જવું જોઈએ, માટે ચાલ, લ્દી કર !'
