________________
વિતા,
અને એ દુઃખના યોગે 'પરદુ:ખમાં નિમિત્તભૂત થતાં કેમ બચાય ?" એ વિચાર આવે. એ વિચારના પરિણામે વિવેક વિશુદ્ધ બને અને જીવનને સંયમી બનાવવાની પ્રેરણા જાગે.
આત્મસ્વરૂપના વાસ્તવિક ખ્યાલ
વિનાનું જીવન શ્રાપભૂત આ બધું ક્યારે બને ? આત્માના સ્વરૂપનો વાસ્તવિક ખ્યાલ આવે ત્યારે ! જેને આત્માનો વિચાર નથી અને પરભવનો ખ્યાલ નથી, એવો આદમી પરોપકારની ગમે તેટલી વાતો કરે, પણ તે સાચો પરોપકારી બની શક્તો જ નથી. આ ભવના સુખ માટે જેને હિંસક પણ પશુઓનો વિનાશ કરવાનું મન થાય છે, તે આદમી દુનિયામાં ગમે તેટલો ઉંચો પણ ગણાતો હોય, પરંતુ તત્ત્વજ્ઞાની મહાત્માઓની દૃષ્ટિએ તો તે અધમ કોટીનો જ આત્મા છે. આત્માના સુખનો જેમને ખ્યાલ નથી અને પોદ્ગલિક સુખ એ જ જેમનું સાધ્ય છે, તેવા આત્માઓનું જીવન તો જગતના જીવોને માટે કેવળ શ્રાપભૂત જ છે. એવા આત્માઓને તેમના પૂર્વના પુણ્યયોગે પ્રાપ્ત થયેલી બુદ્ધિ, શક્તિ અને સામગ્રી, જગતના જીવોના એકાન્ત અલ્યાણનું કારણ બને છે, અને એથી એવા આત્માઓનું પોતાનું ભાવિ પણ અનેક રીતે ઘણું જ વિષમ બની જાય છે. એથી એવા આત્માઓથી બીજાનું થોડું ભલું પણ થઈ જતું હોય, તોય તેમાં તેઓની સ્વાર્થ વૃત્તિ જ હોય છે.
કોઈને દુઃખ આપો નહિ કોઈનું સુખ છીનવો નહિ મનુષ્ય માત્ર એ વિચાર કરવો જોઈએ કે, ‘આપણને જેમ આપણું જીવન પ્રિય છે, તેમ જગતના સઘળા જ જીવોને પોતાનું જીવન પ્રિય છે. જગતમાં કોઈ દુઃખી થવા ઇચ્છતું નથી, પણ સૌ સુખી થવાનું જ ઈચ્છે છે. દુ:ખને દૂર કરવાનો અને સુખી બનવાનો એક જ માર્ગ છે અને તે એ કે, આપણે બીજાને દુ:ખ ન દેવું અને બને તેટલા પ્રમાણમાં બીજાને સુખી બનાવવાનો પ્રયત્ન કરવો. આપણને દુઃખ ન ગમતું હોય તો બીજાને દુ:ખી બનાવવાથી દૂર રહેવું અને આપણને સુખ ગમતું હોય તો કમથી કમ કોઈના પણ સુખને છીનવી લેવું નહિ. ૭૧
.મુળ મથુરાનો આગ્રહ માટે ?........૩
இஇஇஇஇஇஇஇஇஇஇல் இதில் அது
