________________
આજ્ઞા મુજબ આશંસા રહિતપણે. નિદાન રહિતપણે કેવળ મુક્તિના જ ૯ ઈરાદાથી ધર્મની આરાધના કરવા તત્પર બનો.
પ્રથમ મુનિના જીવે પાંચમાં કલ્પમાં પરમદ્ધિક દેવ તરીકે ઉત્પન્ન થયા બાદ પોતાનો ભાઈ મુનિ કયાં કઈ સ્થિતિમાં છે ? તે જાણવા માટે ઉપયોગ મૂકયો, તો એને રાજા તરીકે રમણીઓના વિષયભોગમાં અને રાજ્યાદિ સાહાબીમાં મહાલતો જોયો. એણે પોતાના ભાઈને સમજાવવાનો વિચાર કર્યો. આનું નામ કલ્યાણમિત્ર. આવા મિત્ર, આવા સાથી મળે તો કામ થાય. એ દેવતા દેવલોકનાં સુખમાંથી મનુષ્યલોકમાં ભાઈને પ્રતિબોધ કરવા, રાજાને ઉપદેશ આપવા આવ્યો. એ દેવ ત્યાં મુનિનું રૂપ ધારણ કરીને આવ્યો. રતિવર્ધન રાજાને તો ખબર નથી કે આ દેવ છે અને પૂર્વભવનો મારો ભાઈ છે. રાજા તો એક મુનિ તરીકે તેનો સત્કાર કરે છે. આસન આપી બેસાડે છે. આ હતો તો દેવ, પણ હતો કેવો ? ભાવદયાળુ હતો. પોતાનો ભાઈ રાજા બન્યો છે, રમણીઓની સાથે આનંદ કરી રહ્યો છે, એ રમણીઓના જીવનનો આધાર એના ઉપર છે, એ મૂકાવવાનો દેવને અધિકાર ખરો કે નહિ? દેવ તો એ માટે જ આવ્યો છે ને ? એ દેવને પાપ લાગે કે ન લાગે ? તમારી દૃષ્ટિ ગમે તે હોય, પણ તથ્થાતથ્યના જ્ઞાતા, વસ્તુ સ્વરૂપના જાણ, સુખદુ:ખના વાસ્તવિક નિદાનથી સુપરિચિત અને ભાવદયાથી ભરેલા શાસ્ત્રકારો તો તે દેવની આ ક્રિયાને વખાણ્યા વિના નહિ રહે.
તત્ત્વો ઉપરની રૂચિ પમાય તો જીવન ફરી જાય દેવ તો ચોથે ગુણસ્થાનકે છે; એની જો આ દશા, તો પાંચમાંછઠ્ઠા ગુણસ્થાનકવાળી દશા ઉંચી જ જોઈએ ને ? અત્યારે જે રાજ્યસુખ ભોગવે છે તેને તે બધું ત્યજાવવા, પુષ્પશધ્યામાં પોઢનારને ઠંડી-ગરમીની પરવા કર્યા વિના ભટક્તો બનાવવા, ભિક્ષા માંગીને નીરસ આહાર મેળવી જીવનનિર્વાહ ચલાવનારો બનાવવા આવ્યો છે ને ? આ દેવ સારો કે નરસો ? દૃષ્ટિ સીધી બનાવો તો એકાંતે સારો જ લાગે. એક
સ્વજનોનું મરણ, પાછળનાઓને ચેતવે છે...૮