________________
૨૬૨.
સતત-અાહરણ...ભગ-૩
કે ક્યારે શાસનના દુશ્મનો દૂર થાય. વળી શાસનના દુશ્મનોને દૂર કરવાના કાર્યમાં પડેલા આત્માઓની પણ એ અનુમોદના જ કર્યા કરે અને બને તેટલી સહાય આપવાનું પણ ચૂકે જ નહિ. પ્રશસ્ત કષાય અવસરે આપોઆપ ઉત્પન્ન થઈ જ જાય છે
પ્રશસ્ત કષાયને ઉત્પન્ન કરવા પડતા નથી. પરંતુ અવસરે તે આપોઆપ ઉત્પન્ન થઈ જ જાય છે. જે વસ્તુ ઉપર રાગ હોય છે તે વસ્તુની લૂંટ રાગીથી ખમી શકાતી નથી. જે વસ્તુને આત્મા તારક માને, તે વસ્તુ ઉપરની આફત એ સહી શક્તો નથી. ઘર્મના રાગીમાં પ્રશસ્ત કષાય ઉત્પન્ન થવો એ તદ્દન સ્વાભાવિક છે. સાચો ધર્મી દુનિયામાં સંરક્ષવા લાયક એક મોક્ષમાર્ગ જ છે એમ માનતો હોય છે. પોતાની પદ્ગલિક ઋદ્ધિ આદિ જાય ત્યારે તો એને ભાગ્યાધીન માને. પોતાની મેઈ નિંદા કરે તો એને એ પોતાનો અશુભનો ઉદય માને, પણ મોક્ષમાર્ગ ઉપર આફત આવે ત્યારે તો એનું કૌવત ઉછાળા મારે. એના અંતરમાં સ્વાભાવિક રીતે જ પ્રશસ્ત કષાય પ્રગટે અને એ પોતાની સઘળી શક્તિ અને સામગ્રીના ભોગે પણ મોક્ષમાર્ગ ઉપરના આક્રમણને ટાળવાને ઇચ્છે. ધર્મનો અવિહડ અનુરાગ આ સ્થિતિ અવશ્ય ઉત્પન્ન કરે છે.
આમાં એ બીજાઓનું બુરું ચિંતવતો નથી. ધર્માત્મા તો સારાય વિશ્વનું કલ્યાણ થાઓ એવી ભાવનાવાળો હોય. પણ એવી ભાવના છતાં મોક્ષમાર્ગ ઉપર જ આક્રમણ આવે ત્યારે લમણે હાથ દઈને એ બેસી ન રહે. સામાનું બુરું નહિ ઈચ્છવા છતાં અને સામાનું ભલું ચિંતવવા છતાં પણ એ મોક્ષમાર્ગ ઉપર આવેલું આક્રમણ ટાળવાનો શક્તિ મુજબ સઘળો પ્રયત્ન કરી છૂટે એ વિના એને ચેન ન પડે, તેવો પ્રયત્ન એ ન કરી શકે તોય એનું અંતર દુઃખ અનુભવે.