________________
મોક્ષમાર્ગ ઉપર આક્રમણ એ ધર્માત્માઓ. માટે કસોટી
૧૧ ધર્માત્માઓ મોક્ષમાર્ગને પોતાના પ્રાણત્રાણ અને જીવન માનતા હોય છે. તેથી સીતાદેવી જેમ શીલ સામે પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થયો તો આક્રોશપૂર્વક રાવણને અને રાવણનું દૂતીપણું લઈને આવેલા શ્રી મદોદરીને તિરસ્કારપૂર્વક નકારી શક્યાં, તેમ મોક્ષમાર્ગ ઉપર આપત્તિ આવે કે મોક્ષમાર્ગની સાધનાના આધારરુપ દેવ-ગુરુ આદિ ઉપર આપત્તિ આવે ત્યારે ધર્માત્માઓ હાથ જોડીને બેસી ન રહે. તેઓને કષાયો બોલાવવા ન પડે, પ્રશસ્ત કષાયોનો એ સ્વભાવ જ છે કે અવસરે આપોઆપ હાજર થઈ જાય. કારણકે આ આપત્તિને એ લોકો પોતાની કસોટી સમજતા હોય છે.
પ્રસ્તુત પ્રકરણમાં શ્રી સીતાદેવીએ અબળા છતાં સબળાપણું બતાડ્યું છે. તે વાતના વર્ણન સાથે શ્રી બિભીષણની અવગણના, કામાધીન રાવણની વિવિધ ચેષ્ટાઓ આદિનું અને સીતાશોધમાં રત્નજટી દ્વારા સીતાહરણના સમાચાર જાણી શ્રી રામચન્દ્રજીનું લંકા માટે મન ઉત્કંઠિત થવું, શ્રી લક્ષ્મણજી દ્વારા કોટિશિલાનું ઉપાડવું, દૂત તરીકે શ્રી હનુમાનની વરણી, આદિ વૈવિધ્યપૂર્ણ વાતો વર્ણવાઈ છે.
૨૬૩