________________
ઉઘત થયા.” આ પ્રમાણે શ્રી રામચંદ્રજી અને શ્રી લક્ષ્મણજી એ ઉપસર્ગ કરનારને હણવાને માટે અકાળે કાળરૂપ બની તૈયાર થઈ ગયા, પણ પુણ્યશાળી એવા તે આત્માઓને કશો પણ પ્રયત્ન કરવો પડ્યો નહિ તેમના પુણ્યતેના પ્રસારને સહી શકવાને અસમર્થ એવો તે દેવ તરત જ ઉપસર્ગ કરવાનું છોડીને પોતાના સ્થાને ચાલ્યો ગયો.
તો શું મુનિ પુણ્યશાળી નહોતા ? અરે, મુનિપણું એ જ મહાપુણ્ય છે. પરંતુ અત્યારે તે મુનિઓને અશુભનો ઉદય છે. અશુભના ઉદય વખતે ભલભલાની દશા વિષમ થઈ જાય છે. ધર્મને પામેલામાં એ વખતે પણ ફરક રહે છે. ધર્મને પામેલો શક્તિસંપન્ન આત્મા એવા અશુભના ઉદય સમયે તો પોતાનું સઘળુંય સાધવાનું સાધી લે છે. અશુભનો ઉદય એને મૂંઝવી શકતો નથી. અને તમે જુઓ કે એ દૈવી ઉપસર્ગને સહનારા બંને મુનિવરોને તે જ વખતે કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થાય છે. દેવતાઓએ આવીને તે બંનેય મુનિવરોના કેવળજ્ઞાનનો મહિમા ગાયો. અને શ્રી રામચંદ્રજીએ નમસ્કાર કરીને આવી રીતે ઉપસર્ગ થવાનું કારણ પૂછ્યું. શ્રી રામચંદ્રજીના પ્રશ્નનો ઉત્તર આપતાં એક મુનિવર પોતાનો પૂર્વ વૃત્તાંત કહેવા લાગ્યા.
ધર્મની સાચી ધગશ હોવી જોઈએ
૧૦૫
રક્ષાની ભાવના વિનાની આરાધના નકામી છે...૫
આ કથા પ્રસંગમાં આપણે આગળ વધતાં પહેલાં અહીં ઘણી જરૂરી વાતો વિચારવા જેવી છે. આરાધના કરનારમાં રક્ષાની ભાવના ન હોય એ બને જ નહિ. “જે તારક વસ્તુની આરાધનાથી અનંત સંસારથી મુક્ત થવાય, જે તારક વસ્તુની આરાધનાના યોગે અનંતકાળથી ચાલુ ભવોભવની રખડપટ્ટી ટળી જાય અને જે દ્ર તારક વસ્તુની આરાધનાથી દુઃખના લેશ વિનાનું, સંપૂર્ણ અને સદા સ્થાયી સુખ મળે, તે તારક વસ્તુ ઉપર આફત આવે ત્યારે જો આરાધકનું દિલ વલોવાઈ ન જાય, શક્તિ મુજબ એ આફતનો પ્રતિકાર કરવાની ભાવના ન જાગે અને શક્તિનો શક્ય ઉપયોગ કરીને એ આફત ટાળવાની પ્રવૃત્તિ ન કરાય, તો એમ જ કહેવું પડે કે કાંતો એ વસ્તુના તારકભાવ ઉપર શ્રદ્ધા નથી, કાં તો આરાધના પોલી છે, અને કાં તો આરાધના જે ધ્યેયથી થવી જોઈએ તે ધ્યેયથી નથી થતી.”