________________
( ૧૨ ). પાલકુમારનાં નામથી પ્રસિદ્ધ થયેલા તે ગપાળ કુમારે મંત્રી સામંતાદિ સહિત હાથીના સ્કંધ પર આરૂઢ થઈને નગરમાં પ્રવેશ કર્યો અને તામ્રલિમીપુરીને આધીન રહેલા દેશ ઉપર રાજ્ય કરવા લાગ્યા. “ભાગ્યશાળી મનુષ્ય જ્યાં જાય ત્યાં સુખી જ થાય છે.”
અહીં પાલકુમાર શ્રેષ્ઠ ભેજન લઈને ઉતાવળ ઉદ્યાનમાં આવ્યો અને ચોતરફ જેવા લાગે પણ પોતાના લઘુબંધુને દીઠ નહીં. એટલે તેણે આ આખા બગીચામાં બધે પોતાના ભાઈને શો પણ તે ન મળવાથી પાલકુમાર અત્યંત ખેદવડે મૂચ્છિત થઈને ભૂમિ પર પડ્યો. એવામાં તે વનને સ્વામી માળાકાર (માળી) ત્યાં આવ્યો. તેણે આ ચાર છે એમ ધારી તેને દઢ બંધને બાંધીને મારવા માંડ્યો. પ્રહારની વેદનાથી નાશ પામી છે મૂચ્છ જેની એ પાલકુમાર સાવધ થઈને બોલવા લાગ્યા કે-“હે બંધુ ! તે આ શું કર્યું? મને ઘણું પ્રકારનું દુઃખ હતું પરંતુ તારી સેમ્યતાવાળી સુંદર આકૃતિ જોઈને હું પ્રસન્ન રહેતો હતે.” તેના આવા વચન સાંભળીને માળી ખેદ પામે કે -
અરે ! મેં આ શું કર્યું? એક નિરપરાધી મનુષ્યને હેરાન કર્યો. મને ધિક્કાર છે !” પછી માળીએ બંધન છોડી તેને પોતાને ઘરે લઈ જઈને તૈલાદિકના અત્યંગવડે સજ્જ કર્યો. પાલકુમારને થનારી પાંચ આપત્તિ પૈકી આ પેલી આપત્તિ સમજવી.
પહેલી આપત્તિ સંપૂર્ણ. હવે બધા માળીઓ નવા રાજાને વિવિધ પ્રકારની પુષ્પમાળાઓ બનાવીને ભેટ તરીકે આપવા લાગ્યા. તે માળીઓના મુખેથી નવા રાજાનું નામ પાલ સાંભળીને પાલકુમારે નક્કી કર્યું કે જરૂર આ રાજા મારે નાનો ભાઈ ગોપાળકુમાર જ હો જોઈએ. તે મારા પરની ભક્તિથી મારા નામે જ પ્રસિદ્ધ થયેલ લાગે છે.
