________________
શત્રુનો અવશ્ય પરાજય કરીશ એવી રાજપુત્ર-અભીચિના મનની વાતો બહાર પ્રકટ કરતી હોય નહીં એમ એના ભાળ પ્રદેશને વિષે ત્રણ રેખા પ્રકટી આવી. રાજાના ભગિની પુત્ર-ભાણેજ કેશીનું પણ ઉદય પામતા સૂર્યના જેવું લાલચોળ અંગ થઈ ગયું. ક્રોધાવિષ્ટ જૈત્રસિંહે પણ આ હમણાં જ શત્રને એના દેશમાંથી હાંકી કાઢું છું એમ સૂચવતો હોય નહીં એવો દીર્ઘ નિઃશ્વાસ મૂક્યો. દંતાવળ સુભટ વળી વૈરિઓનો દાંતવડે પણ પકડીને પરાજય કરવો જોઈએ એમ સૂચવતો હોય નહીં એમ દાંતવડે હોઠ કરડવા લાગ્યો.
સિંહબળ તો પોતાના સ્કંધ અફાળવા લાગ્યો તે જાણે એમ સૂચવવાને કે હું શત્રુને આ મારા સ્કંધના બળથી જીતી લઈશ. સભામાં એક સિંહ સમો મહાપરાક્રમી સિંહ નામે હતો એ તો “શત્રુ ગમે એટલો મિત્રોનાં બળવાળો હશે તો પણ મારી પાસે એની શી ગણના ?” એમ કહીને એનો ઉપહાસ કરવા લાગ્યો. સભામાં એક આહવ નામનો હતો એ વળી “હું યુદ્ધક્ષેત્રમાં (પીઠ નહીં બતાવતાં) શત્રુ સમક્ષ હૃદય સ્થળ ધરીશ.” એમ કહેતો હોય નહીં એમ પોતાનું ઉન્નત હૃદય બતાવવા લાગ્યો. (છાતી કાઢવા લાગ્યો) સમરાંગણમાં તત્પર એવો એક સમર નામનો હતો એ પોતાની તર્જની હલાવવા લાગ્યો તે એમ સૂચવવાને હોય નહીં કે શત્રુઓ. મારી એક આંગળી પ્રમાણ છે. એમ તપસિંહ નામનો હતો એ તો. વારંવાર પોતાના વક્ષ:સ્થળ પર હાથ ફેરવવા લાગ્યો તે જાણે એને એમ કહેતો હોય નહીં કે તારી જ દ્રઢતાથી વૈરિનો પરાજય કરવાનો છે માટે તું દ્રઢ થજે. એક પરબલ નામનો સુભટ તો રિપુના સૈન્યનો સંહાર કરવાને માટે જાણે એની સંખ્યા કેટલી છે એની ગણત્રી કાઢતો હોય નહીં એમ પોતાના બંને હાથ પીસવા લાગ્યો. એક પૃથ્વીસિંહ નામનો સુભટ તો ક્રોધમાં પૃથ્વીને પાદ પ્રહાર કરવા લાગ્યો, એમ કે તું અદ્યાપિ મારા શત્રુઓને તારા ઉસંગમાં કેમ રાખી બેઠી છે ? એક કર્ણ નામનો યોદ્ધો પુનઃ પુનઃ મસ્તક ધુણાવવા લાગ્યો તે જાણે એટલા માટે કે હજુ સુધી શત્રુ પર વિજય મેળવવા માટે જવામાં કેમ વિલંબ કરાય છે. શત્રુ ક્યાં છે, મારી નજરે પાડો કે જેથી હું એને શિક્ષા કરું એમ એક ચતુર્ભુજ
અભયકુમાર મંત્રીશ્વરનું જીવનચરિત્ર (સર્ગ અગ્યારમો)