________________
વિષે પોતાનું મન આસક્ત થયેલ હોવાથી, ઉદાયન રાજાના મહેલમાં જે શ્રેષ્ઠ પ્રતિમા હતી એ લઈ લીધી એને સ્થાને આ નવી પ્રતિમા મૂકી દીધી. પછી ચંડપ્રદ્યોતન રાજા પણ ધર્મ અને કામની જોડી હોય નહીં એવી એ પ્રતિમા અને દેવદત્તા-ઉભયને હસ્તિ પર બેસાડી પોતાની રાજ્યધાની પ્રત્યે પાછો આવ્યો. ત્યાં એ ચેટિકા-દેવદત્તા પ્રભાવતીની જેટલી જ ભક્તિસહિત પ્રતિમાની ધૂપ-પુષ્પ-ફળ વગેરેથી પૂજા-અર્ચા કરવા લાગી.
પાછળ “વીતભય' નગરમાં ઉદાયન રાજા પ્રભાતે સ્નાન વિલેપન આદિ કરી શ્રેષ્ઠ અખંડ ઉજ્વળ વસ્ત્ર પહેરી દેવગૃહમાં દેવાધિદેવની પૂજા કરવા ગયો. ત્યાં એણે, પ્રતિમા પર ચઢાવેલા પુષ્પો-પુષ્પમાળાઓ આદિ જે નિરંતર અપ્લાન-કરમાયા વિનાના તાજાં જ રહેતાં એ, આજે દોષિત મનુષ્યના મુખની જેવાં પ્લાન કરમાઈ ગયેલાં-જોયાં. એટલે એ હા ! આ શું થયું' એમ ખેદ કરતો વિચારમાં પડ્યો કે આ એ પ્રતિમા નથી. આ તો એનાથી વિલક્ષણ પ્રકારની છે. અન્ય સા નિ, यस्या । लभ्या द्रम्मेन पादिका ॥६१०॥
વળી પોતાનું જ ધન માનીને નિધિની જેમ પ્રતિમાનું પડખું છોડતી જ નહોતી એ દેવદત્તા ચેટી પણ અહીં દેખાતી નથી. હસ્તિઓનો હવે મદ જતો રહ્યો જણાય છે અને એ સાધુની જેમ વિરકત થઈ ગયા હોય, એમ લાગે છે એટલે અનિલવેગ હતિ જ અહીં સુધી આવ્યો. અને એની સહાયથી માલવપતિ ચંડuધોતન પ્રતિમા અને દાસી બંનેને લઈ ગયો છે. સ્ત્રીઓનું ચોરીથી હરણ કરી લઈ જવાનો એને જ અભ્યાસ છે.
કલ્પના અને અનુમાનથી સત્ય જાણી લઈ ઉદાયનનૃપતિએ પ્રદ્યોતના રાજા પાસે એક ચતુર વાચાળ દૂત મોકલ્યો. કારણ કે આવી બાબતોમાં રાજાઓનો એવો ધર્મ છે. એ પ્રવીણ દૂતે જઈને સભામાં બિરાજેલા માલવપતિની સમક્ષ કંઈક મૃદુ અને કંઈક કર્કશ શબ્દોમાં કહ્યું કે-હે રાજન ! જગતને વિષે એકલો વીર શિરોમણિ અને એકલો જ શરણાગત રક્ષક એવો જે સિંધુ-સૌવીર આદિ અનેક દેશનો સ્વામી ઉદાયન નરેશ તેનો હું દૂત છું. એણે જ મને આપની પાસે મોકલ્યો છે. અને એમની જ આજ્ઞાનુસાર મારે આપને કંઈક કહેવું છે. મારી દાસી પ્રત્યે તમને પ્રેમ
અભયકુમાર મંત્રીશ્વરનું જીવનચરિત્ર (ભાગ-૩)