________________
માણસોથી કંઈ ફળ નથી. પછી શ્રેણિક રાજાએ પણ સભા વિસર્જન કરીને પોતે અવરોધનો પૂર્ણપણે વિરોધી છતાં અવરોધને વિષે પ્રવેશ કર્યો.
પછી અભયકુમારે એક ઉપાય વિચારીને નગરમાં એવી ઉદઘોષણા કરાવી કે “આજે શ્રેણિક મહારાજાને ક્ષણવારમાં કોઈ મહાન વ્યાધિ ઉત્પન્ન થયો છે. વૈદ્યરાજ કહે છે કે મનુષ્યના કાળજાનું બે યવ માંસા હોય તો એનું નિવારણ થાય. માટે હે પ્રજાજનો ! જો તમારે તમારા રાજા પ્રત્યે ભક્તિભાવ હોય તો તમે તે આપી જાઓ. આમાં તમારી કસોટી થવાનો પ્રસંગ આવ્યો છે. આરામ થયેથી કૃતાર્થ રાજા તમને સદ્ય તમો ઈચ્છશો એ આપશે.” પણ આવી ઉદ્ઘોષણાથી કોઈપણ માંસ આપવા આવવા તત્પર થયું નહીં. કેમકે જાણીબુઝીને કોણ મૃત્યુ વ્હોરી લે ? જગતના સર્વ પ્રાણીઓને પ્રાણ વ્હાલા હોય છે. કૃમિ એટલે નાનાં જીવડાંને પણ મોત ગમતું નથી. પછી તો જેમણે આવેશમાં આવી જઈ સભાને વિષે “માંસ જોઈએ એટલું મળે છે.” એમ પ્રતિપાદન કર્યું હતું તે સર્વમાનાં પ્રત્યેકને બોલાવીને અભયકુમારે કહ્યું, “મહારાજાના વ્યાધિની ઉપશાંતિને અર્થે અકેક ચવભાર માંસ આપો, કેમકે તમે ભરસભામાં સર્વની સમક્ષ “માંસ સુલભ છે' એમ કહ્યું છે. પરંતુ એ સર્વેએ અભયકુમારને કહ્યું-દયા. લાવીને અમને અભયદાન આપો. તમને અમે દ્રવ્ય આપીએ અને તમે અમારા પર કરૂણા કરો ને એ માંસ અન્ય કોઈપણ પાસેથી મેળવી લ્યો. એમ કહીને, જેમનો મદ સર્વ ગળી ગયો હતો એવા એ સભાજનોએ એને પુષ્કળ દ્રવ્ય આપ્યું. અથવા તો ઈક્ષ એટલે શેરડી પણ અત્યંત પીલીયે છીએ ત્યારે જ મધુર રસ આપે છે.
આમ લેશ માત્ર પણ ‘કૂટરહિત એવા અભયકુમારે એવા પ્રકારનો ઉપાય કરીને મેળવેલું અગણિત દ્રવ્ય ફૂટબદ્ધ રાજાના આવાસને વિષે લાવીને મૂક્યું. ખરેખર પોતાનો અને અવરનો ઉભયનો અર્થ સારે એવા
૧. (૧) શત્રુના નગરને ઘેરો ઘાલવો તે; (૨) અંત:પુર. ૨. નિષ્કપટી. ૩. ઢગલાબંધ.
અભયકુમાર મંત્રીશ્વરનું જીવનચરિત્ર (ભાગ-૩)
