________________
ઉપેક્ષા થાય?
આવાં આવાં કુમંત્રીઓનાં વચનો ઉપરથી, એ કેશીનો ઉદાયના પ્રત્યે જે ભક્તિભાવ હશે એ ભક્તિભાવ જતો રહેશે. ફંકી ફંકીને કાના ભરવામાં આવે ત્યાં સારાવાર પણ શી હોય ? પછી તે અમાત્યોને પૂછશે. કે ત્યારે હવે કરવું શું.” ત્યારે એઓ એને કહેશે કે એને વિષ દેવું. કારણ કે વિષથી સરતું હોય તો શસ્ત્રનો ઉપયોગ શા માટે કરવો ? તમારા મામા દહીંનો આહાર કરે છે તો એ દહીંમાં જ વિષ ભેળવવાનું. એમ કરશો એટલે લોકોમાં તમારો અવર્ણવાદ પણ નહીં થાય. પછી મામાએ પાળી પોષી મોટો કરેલો મામાનો જ વૈરી બનશે અને ગોવાળણી પાસે દહીંમાં વિષ ભેળવાવશે. પણ એ વિષ કોઈ દેવતા સંહરી લેશે અને ઉદાયનને કહેશે કે તમને દહીં વિષવાળું જ મળશે માટે હવે દહીંનું મન કરશો નહીં. એ ઉપરથી ઉદાયન મુનિ, દહીં ઘણુંયે પથ્ય હોવા છતાં, એનો ત્યાગ કરશે. કારણ કે વિવેકી જનોએ, પોતાના સંયમની જેમ જ, પોતાની જાતનું રક્ષણ કરવું કહ્યું છે.
દહીં નહીં લઈ શકાયાને લીધે પાછો એનો વ્યાધિ વૃદ્ધિ પામશે. એટલે એ પુનઃ દહીંનો ઉપયોગ કરશે. કારણ કે સહેલા ઉપાયથી અર્થ સરતો હોય તો શા માટે એ ન કરી જોવો ? પુનઃ ગોવાળણી દ્રવ્યના લોભે વિષમિશ્રિત દહીં આપશે. અને કોઈ સમ્યગ્દષ્ટિ દેવી ત્રણ-ત્રણવાર એનું અપહરણ કરશે; પણ ચોથી વખત પ્રમાદને લીધે અપહરવું ભૂલી જશે. અથવા તો સાવધમાં સાવધ પહેરેગીરને પણ વખતે ક્ષણવાર નિદ્રા આવી જાય છે. મુનિ એ વિષમિશ્ર દહીંનો આહાર કરશે; અને વિષે તક્ષણ સર્વ અંગે વ્યાપી જશે એટલે પોતાનું અવસાન નજીકમાં છે એમ સમજીને, અને કોપ કે શોક-કંઈપણ દર્શાવ્યા વિના, મુનિરાજ જન્મમરણના ફેરા ટાળનારું અનશનવ્રત ગ્રહણ કરી, ઉલ્લાસ યુક્ત ચિત્તે ભાવના ભાવશે કે;
હે જીવ ! તેં શુદ્ધસિદ્ધાન્તરૂપ અમૃતરસનું જ સદા પાન કર્યું છે તો હવે કોઈના ઉપર કશો પણ ક્રોધ ન કરીશ. મને ફલાણાએ વિષ દીધું છે એમ ન ધારીશ. એમ જ સમજજે કે પૂર્વે ઉપાર્જન કરેલાં પાપોએ એ વિષ
અભયકુમાર મંત્રીશ્વરનું જીવનચરિત્ર (ભાગ-૩)
૪
