________________
(અનુપમા, લલિતા અને શોભનાએ જેટલી કિંમતના અલંકારો ભગવાનને ચડાવી દીધા તેથી સવાઇ કિંમતના ઘરેણાં વસ્તુપાલ મંત્રીએ સહુને પુનઃ ઘડાવી આપ્યાં.) ટીલાના હાથે સંઘમાળ !
(આ પ્રસંગ પ.પૂ. દેવરત્નસાગરજી મ.ના ‘જય શત્રુંજય' પુસ્તકમાંથી લીધેલ છે.)
ટીમાણાનો ટીલો. વસ્તુપાળ સંઘ લઇને ગિરિરાજ આવ્યા છે. સંઘમાં હજારો યાત્રિકો છે. આજે સંઘમાળનો દિવસ છે. ગામેગામના સંઘો ઉમટ્યા છે. ટીલો પણ એક ખૂણામાં આવીને ઉભો રહી ગયો છે. એના મનમાં ભાવના ભાવી રહ્યો છે... આવો સંઘ હું ક્યારે કાઢીશ ? વસ્તુપાલ જેવી મારી તાકાત નથી કે હું સંઘ કાઢું. પણ એક વાત છે, સંઘમાળનો લાભ જો મને મળી જાય તોય હું ભાગ્યશાળી બની જાઉં. સંઘમાળનો ચડાવો શરૂ થયો... ૨૪ લાખ દ્રમ્પ ! ટીલો તો ચૂપ જ થઇ ગયો. વસ્તુપાળે શરૂ કરેલો આ ચડાવો વધતો જ ગયો. ટીલાની એવી તાકાત ન હતી કે તે આટલો મોટો ચડાવો બોલી શકે. છતાં લાભ ન મળ્યાનો ખેદ ટીલાના મુખ પર વરતાતો હતો. સાથે ટીલાનો હાથ પણ થોડી થોડી વારે ખીસ્સામાં જાય અને બહાર આવે... અને આ દશ્ય વસ્તુપાલની નજરથી છૂપું ન રહ્યું.
સંઘમાળના ચડાવા પૂરા થઇ ગયા પછી વસ્તુપાલે ટીલાને બોલાવીને એના હૈયાની ભાવના જાણી લીધી અને પછી ઉદાર મનના થઇ એમણે સૌને કહ્યું : સંઘમાળનું પરિધાન ટીમાણા ગામનો ટીલો ક૨શે. આખી સભા સ્તબ્ધ બની ગઇ. ચડાવો વસ્તુપાળે લીધો છે, સંઘમાળા પહેરવાના અધિકારી મંત્રીશ્વર છે, ટીલાના તો કપડાંના ય ઠેકાણાં નથી, એણે વળી કેટલા દ્રમ આપ્યા છે ?... વગેરે ગણગણાટ શરૂ થઇ ગયો. વસ્તુપાળે સહુને શાંત પાડીને કહ્યું. મેં સંઘમાળના ચડાવામાં આપી આપી કશું આપ્યું નથી, જ્યારે ટીલાએ એનું સર્વસ્વ આપી દીધું છે. મેં જેટલા દ્રમ આપ્યાં છે તેથી કંઇ ગણા વધુ દ્રમ તો હજી મારી તિજોરીમાં પડ્યાં છે. માટે સંઘમાળ પહે૨વાનો અધિકાર મારો નહિ પણ ટીલાનો છે.
આજના સુકૃતની અનુમોદના કરતો ટીલો ઘરે પહોંચે છે. રણચંડી જેવી પત્ની ઘરના આંગણે વાટ જોતી ઉભી હોય છે. ખાલી હાથે આવેલા પતિને જોઇને ન સંભળાવવાનું સંભળાવે છે. ઘરમાં બાંધેલા ઢોર પોતાના માલિકને જોઇને રાજીના રેડ થઇ જાય છે. કૂદાકૂદ કરે છે. દોરડું બાંધેલ ખીલો બહાર આવી જતા સોનામહોરથી ભરેલો ચરુ બહાર આવે છે. ટીલો તો આભો જ બની ગયો. પત્નીને બોલાવીને વાત કરે છે. પત્ની પણ ચકિત થઇ જાય છે. ધર્મનો પ્રભાવ જોઇ પત્નીનો
શ્રી શત્રુંજય માહાત્મ્ય સાર ૦ ૪૨૬