________________
षष्ठः प्रस्तावः
८१९
हवउ बहुजंपिएणं पडिवज्जिस्सामि तुम्ह सीसत्तं ।
अब्भुवगमेसु सामिय! पत्तो एक्को तुमं सरणं ।।३।। सामीवि इमं सुणित्तावि विहिपडिसेहे अकुणमाणो तुसिणिक्को ठिओ। इयरोऽवि निययाभिप्पाएण पडिवन्नसिस्सभावो भिक्खाए पाणवित्तिं काऊण भगवओ समीवं न मुयइ। अह बीयमासखमणपारणए आणंदनामस्स गिहवइस्स घरे गोयरचरियाए पविठ्ठो भयवं, पडिलाभिओ य खज्जगविहीए। तइए य मासखमणपारणए सुनंदस्स मंदिरे सव्वकामगुणिएणंति। एत्तो चउत्थमासखमणमुवसंपज्जित्ता णं विहरइ, गोसालोऽवि बहुदिवससेवासंभावियपणयभावो कत्तियपुन्निमादिवसे संपत्ते पुच्छइ-'भयवं! एरिसियंमि वारिसियमहूसवे किमहमज्ज भत्तं लभिस्सामि?।' एत्यंतरे जिणवरतणुसंलीणेण भणियं सिद्धत्थवंतरेण-'भद्द! अज्ज तुमं पाविहिसि अंबिलेण समं कोद्दवकूरं, कूडरूवगं च
भवतु बहुजल्पितेन प्रतिपत्स्ये तव शिष्यत्वम् । अभ्युपगच्छ स्वामिन्! प्राप्तः एकस्य तव शरणम् ।।३।। स्वामी अपि इदं श्रुण्वनपि विधि-प्रतिषेधौ अकुर्वन् तुष्णीकः स्थितः। इतरोऽपि निजाऽभिप्रायेण प्रतिपन्नशिष्यभावः भिक्षया प्राणवृत्तिं कृत्वा भगवतः समीपं न मुञ्चति । अथ द्वितीयमासक्षपणपारणके आनन्दनामकस्य गृहपतेः गृहं गोचरचर्यया प्रविष्टः भगवान्, प्रतिलाभितश्च खाद्यविधिना। तृतीये च मासक्षपणपारणके सुनन्दस्य मन्दिरं सर्वकामगुणितेन । अथ चतुर्थमासक्षपणम् उपसम्पद्य विहरति । गोशालः अपि बहुदिवससेवासम्भावितप्रणयभावः कार्तिकपूर्णिमादिवसे सम्प्राप्ते पृच्छति 'भगवन्! एतादृशे वार्षिकमहोत्सवे किमहमद्य भक्तं लप्स्ये?।' अत्रान्तरे जिनवरतनुसंलीनेन भणितं सिद्धार्थव्यन्तरेण 'भद्र! अद्य त्वं प्राप्स्यसि
હવે બહુ કહેવાથી શું? હું તમારો શિષ્ય થઈશ. હે સ્વામિનું! એક તમારા શરણે હું આવ્યો છું, માટે મારો स्वी१२ ४२.' (3)
એમ સાંભળતાં વિધિ-પ્રતિષેધ ન કરતાં ભગવંત પણ મૌન રહ્યા. એટલે પોતાના અભિપ્રાય પ્રમાણે સ્વામીએ શિષ્યત્વ સ્વીકારેલ સમજી, ભિક્ષાવૃત્તિથી ગુજરાન ચલાવતો ગોશાળો ભગવંતના સમીપને મૂકતો નહિ. એવામાં બીજા માસખમણના પારણે પ્રભુ આનંદ નામના ગૃહસ્થના ઘરે ભિક્ષા નિમિત્તે ગયા. તેણે ખાદ્ય-સ્વાદિષ્ટ ભોજનથી પ્રભુને પ્રતિલાલ્યા. ત્રીજા માસખમણના પારણે સુનંદના ઘરે પ્રભુ શ્રેષ્ઠ આહાર પામ્યા. પછી ચોથું માસખમણ આવ્યું. એવામાં ઘણા દિવસની સેવાથી પ્રણય-ભાવની સંભાવના કરતા ગોશાળે કાર્તિક-પૂર્ણિમાના દિવસે ભગવંતને પૂછ્યું કે-“હે નાથ! આવા વાર્ષિક-મહોત્સવમાં આજે મને કેવા ભક્ત-ભોજનનો લાભ થશે?' એટલે જિનેશ્વરના શરીરમાં સંલીન એવા સિદ્ધાર્થ વ્યંતરે કહ્યું કે-“હે ભદ્ર! આજે તું આમ્લ-ખટાઈ યુક્ત કોદ્રવના ભાત પામીશ, અને દક્ષિણામાં ખોટો રૂપિયો મેળવીશ.” એમ સાંભળતાં સૂર્યોદયથી માંડીને બહુ ખંતથી સર્વ ઉચ-નીચ