________________
પ્રાચીનપ્રથમકર્મગ્રન્થ
तित्तकडुयकसाया, अंबिलमहुरा रसावि पंच भवे । तेवि हु जियदेहाणं रसनामुदएण खजंता ॥ ११६ ॥ वो, तीजो, तुरो, पाटो भने मधुर (मीठो ) खेम रसो पशु पांय છે. જીવના શરીરોનું જ રસ નામકર્મના ઉદયથી ખવાતા રસો છે. गुरुलहुमिउकढिणावि य निद्धा लुक्खा य होंति सीउण्हा । जियदेहाणं फासा, उदएणं फासनामस्स ॥ ११७ ॥
११६.
गुरुस्पर्श, लघुस्पर्श, मृहुस्पर्श, अठिनस्पर्श, स्निग्धस्पर्श, रुक्षस्पर्श, શીત સ્પર્શ, ઉષ્ણસ્પર્શ, જીવોના શરીરોનો સ્પર્શ તે સ્પર્શ નામકર્મના ઉદયથી थाय छे. ११७.
६६
गुरुअं न होइ देहं न य लहुयं होइ सव्वजीवाणं । होइ हु अगुरुयलहुयं, अगुरुलहुयनामउदएणं ।। ११८ ॥ સર્વ જીવોનું શરીર અગુરુલઘુ નામકર્મના ઉદયથી ભારે પણ ન હોય અને હલકું પણ ન હોય તે અગુરુલઘુ નામકર્મ છે. ૧૧૮. अंगावयवो पडिजिब्भियाइ जो अप्पणो उवग्घायं । कुणइ हु देहंमि ठिओ, सो उवघायस्स उ विवागो ॥ ११९ ॥ શરીરમાં રહેલા જે પડજીભી વિગેરે અંગોના અવયવો પોતાના જ ઉપઘાતને કરે છે તે ઉપઘાત નામકર્મનો વિપાક છે. ૧૧૯. तयविसदंतविसाई, अंगावयवो य जो उ अन्नेसिं । जीवाण कुणइ घायं, सो परघायस्स उ विवागो ॥ १२० ॥
જે ત્વવિષ, દંતિવિષ આદિ અંગોના અવયવો બીજા જીવોનાં ઘાતને કરે છે તે પરાઘાત નામકર્મનો જ વિપાક છે. ૧૨૦.
नारयतिरियनरामरभवेसु जंतस्स अंतरगईए । अणुपुव्वीए उदओ, सा चउहा सुणसु जह होइ ॥ १२४ ॥