________________
ર્મિવિજ્ઞાનની વાત
આત્મા દેખાતો નથી, છતાં છે જ નથી દેખાતો, માટે ન માનવો તે માત્ર અજ્ઞાનતાનું પ્રદર્શન જ છે. આજના બુદ્ધિ જીવીઓ જડનો આવિષ્કાર કરનારા વિજ્ઞાન પાછળ અંધ છે. તેઓ તીર્થંકર પરમાત્મા મહાવીરદેવે આપેલ તત્ત્વજ્ઞાનના બોરના બીટને પણ જાણતા નથી તે દુઃખદ બાબત છે.”
વિશ્વની તમામ ઘટનાઓમાં આત્મા અને કર્મના સંયોગનું એક મોટું વિજ્ઞાન છે. વિશ્વમાં જે કાંઈ બને છે તેમાં પાંચ કારણો રહેલા છે.
(૧) કર્મ (૨) પુરુષાર્થ (૩) સ્વભાવ (૪) કાળ (૫) નિયતિ આ પાંચેય કારણો ગૌણ કે મુખ્યભાવે પોતાના ભાગ ભજવે છે. આમાં કર્મ (આત્મા સાથે એકરસ થયેલા કર્મયુગલો) શી રીતે ભાગ ભજવે છે ? આ કર્મ પુદ્ગલો આત્મા સાથે એક રસ શી રીતે થાય છે ? એકરસ થયેલા કર્મપુદ્ગલો તેનો ટાઈમ બોમ્બ ફુટે ત્યારે કેવા કેવા પ્રકારના ફળ આપે છે. વિગેરે બાબતોનું તલસ્પર્શી જ્ઞાન મેળવવું હોય તો કર્મગ્રન્થના વિષયોનો ઉંડાણથી અભ્યાસ કરવો જરૂરી બને છે.
બળ, બુદ્ધિ ઓછા વત્તા મળવા, સુખ દુઃખની પ્રાપ્તિ, આયુષ્ય ઓછું વધતુ મળવું, રાગભાવ દ્વેષભાવ, ક્રોધ, અહંકાર, માયા, લોભ, ઈર્ષા, શોક, હાસ્ય, કામભાવ વિગેરેની ઉત્પત્તિ થવી, પશુ કે મનુષ્ય વગેરે રૂપે દેહ મળવો શરીરના વિધવિધ આકાર રૂપરંગ વગેરે મળવા, આંખ-કાન-નાક-જીભ વિગેરેમાં જોવા વિગેરેની શક્તિ મળવી હાથ-પગ-મસ્તક-હૃદય-આંખ-નાક વગેરે યોગ્ય સ્થાને રહેવા, સંપત્તિ વિગેરે ઓછીવત્તી મળવી વિગેરે પ્રત્યેક બાબતોમાં અંતિમ વૈજ્ઞાનિક કારણ કર્મ છે. આત્માની ઓળખ થાય અને કર્મના વિજ્ઞાનનો ઉંડાણથી અભ્યાસ કરવામાં આવે ત્યારેજ આ બધું સમજી શકાય.