________________
શતકનામા પંચમકર્મગ્રંથ કર્મના આઠ ભાંગા એમ કુલ ૭૮ ભાંગા મૂળકર્મના થાય.
આ સ્થિતિબંધમાં ઉત્તર પ્રકૃતિના ૯૯૬ ભાંગા चउभेओ अजहन्नो, संजलणावरण नवगविग्धाणं ।
सेसतिगि साई अधुवो, तह चउहा सेस पयडीणं ॥४७॥ અર્થ :- સંજવલન કષાય, નવ આવરણ, પાંચ અંતરાય એ અઢાર પ્રકૃતિને વિષે અજઘન્ય સ્થિતિબંધ ચાર ભેદે છે. અને એજ પ્રકૃતિના બાકીના ત્રણ બંધને વિષે સાદિ અને અધુવ બંધ હોય. બાકીની ૧૦૨ પ્રકૃતિ સંબંધિ જઘન્યાદિ ચાર બંધ તેવી જ રીતે (સાદિ, અધુવ) છે. વિવરણ :- હવે ઉત્તર પ્રકૃતિને વિષે ભાંગા કહે છે. ૪- સંજ્વલન કષાય, પજ્ઞાનાવરણ, ૪-દર્શનાવરણ અને પ-અંતરાય એ અઢાર પ્રકૃતિનો ઉપશમ શ્રેણીવાળો જીવ. ૪-સંવલનકષાયનો દશમે ગુણઠાણે અને ૯-આવરણ અને પ-અંતરાયનો ૧૧ મે ગુણઠાણે બંધ કરે નહિ. ૧૧ મે ગુણઠાણે જઈ અબંધક થયા પછી પતિત પરિણામી થવાથી ૧૦ મે ગુણઠાણે આવે ત્યારે ૯-આવરણ અને પ-અંતરાયનો અજઘન્યબંધ કરે અને ૯મે ગુણઠાણે આવે ત્યારે સંજ્વલન૪ કષાયનો અજઘન્યબંધ કરે તેથી અજઘન્યની સાદિ. અનાદિકાળથી મિથ્યાત્વે રહેલાને અજઘન્ય અનાદિ. અભવ્યને ધ્રુવ અને ભવ્ય જીવ ઉપશમશ્રેણીમાં ૧૧ મે ગુણઠાણે અબંધક થાય અથવા ક્ષપકશ્રેણીવાળો જીવ અજઘન્યમાંથી જઘન્યબંધ કરે ત્યારે અજઘન્ય અપ્રુવ.
૯-આવરણ અને પાંચ અંતરાયને વિષે લપકને ૧૦માના ચરમ સમયે તેના બંધનમાં સર્વ વિશુદ્ધ હોવાથી જઘન્યબંધ હોય તેથી જઘન્યની સાદિ અને ૧ સમય પછી બંધ વિચ્છેદ થવાથી અધ્રુવબંધ.
સંજ્વલન - ૪ કષાયનો જઘન્યબંધ ૯માં ગુણઠાણાના પોત પોતાના બંધના ચરમ સમયે ક્ષપક કરે છે. તેથી જઘન્યની સાદિ અને ૧ સમય પછી બંધવિચ્છેદ થવાથી જઘન્ય અધુવ..
ઉત્કૃષ્ટબંધ અતિસંક્લિષ્ટ પરિણામી મિથ્યાદષ્ટિ સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય કરે તેથી ૧ સમયથી અંતર્મુહૂર્ત સુધી ઉત્કૃષ્ટ કરે ત્યારે સાદિ, પછી સંક્લિષ્ટ પરિણામથી
- 75
