________________
છે ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધના સ્વામીના હેતુઓ છે દર્શનાવરણને પાંચનિદ્રાનો અબંધ હોવાથી તેનો પણ ભાગ મળે છે. એમ યશનામ અને ચાર દર્શનાવરણને મૂળકર્મ અને પોતાની ઉત્તર પ્રવૃતિઓના ભાગના બે રીતે લાભ (ભાગ વધારે) થાય છે. જો કે સાતવેદનીયમો ૧૧ થી ૧૩ ગુણ. માં હોય. પરંતુ તે બંધની વિવક્ષા કરી નથી. ૪ અપ્રત્યાખ્યાન કષાય સમવિધ બંધક, ઉત્કૃષ્ટ યોગી, અવિરત સમદષ્ટિ ચારે ગતિના જીવો આ ચાર અપ્રત્યાખ્યાન કષાયનો ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધ કરે. કારણકે ચોથા ગુણઠાણે આ ચાર પ્રકૃતિઓને મિથ્યાત્વનો તેમજ અનંતાનુબંધીનો બંધ વિચ્છેદ થવાથી તેઓનો ભાગ મળે છે. ત્યાર પછી પાંચમા ગુણઠાણે અપ્રત્યાખ્યાન કષાયનો જ અબંધ થાય છે. તેથી ચોથા ગુણસ્થાનકે ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધ કરે. ૪. પ્રત્યાખ્યાન કષાય - સમવિધ બંધક, ઉત્કૃષ્ટયોગી, દેશવિરતિ મનુષ્ય અને તિર્યંચો આ ચાર પ્રકૃતિનો ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધ કરે. કારણકે મિથ્યાત્વ, અનંતાનુબંધી અને અપ્રત્યાખ્યાની એ ૯ પ્રકૃતિઓનો બંધ વિચ્છેદ થવાથી તેનો ભાગ પ્રત્યાખ્યાની કષાયોને પણ દેશવિરતિ ગુણઠાણે જ પ્રાપ્ત થાય છે. ત્યાર પછી પ્રત્યાખ્યાન કષાયનો જ અબંધ થાય છે. તેથી દેશવિરતિ ગુણસ્થાનકે ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધ કરે.
पणअनिअट्टी सुखगइ, नरा उ सुर सुभगति ग विउव्विदुगं |
समचउरंसमसायं, वइरं मिच्छो व सम्मो वा ॥91॥ Tw - પુરુષવેદ અને સંજવલન કષાય એ પાંચ સાથે - અસાતવેદનીય અર્થ - અનિવૃત્તિ બાદર ગુણઠાણાવાળો (પુરુષવેદ અને સંજવલન કષાય) પાંચનો અને મિથ્યાત્વી અથવા સમ્યગ્દષ્ટિ શુભવિહાયોગતિ, મનુષ્યાયુ, સુરત્રિક, સુભગત્રિક, વૈક્રિયદ્વિક, સમચતુરઅસંસ્થાન, અસાતવેદનીય અને વજઋષભ નારાચ સંઘયણ (એ ૧૩ પ્રકૃતિ) નો ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધ કરે. ૯૧
