________________
$ ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધના સ્વામી છે પ્રકૃતિને પ્રાપ્ત થાય. એટલે કર્મ દલિતોના ભાગ થોડા થાય તેથી દરેક બંધાતી પ્રકૃતિને પ્રદેશ ઘણા આવે. માટે અપચરપરિવંધી એ વિશેષણ મુક્યું.
તથા જેમ યોગ વધારે તેમ કર્મના દળિયા (જથ્થો) વધારે ગ્રહણ થાય માટે ઉડનો વિશેષણ છે. તથા અસંજ્ઞી અને અપર્યાપ્તા જીવ કરતાં સંજ્ઞી અને પર્યાપ્તાનો યોગ વધારે હોય. અને ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધમાં અધિક યોગનું જ પ્રયોજન છે માટે સન્નિપજ્ઞતો એ વિશેષણ મૂકયું છે. અહીં પર્યાપ્તો એટલે લબ્ધિપર્યાપ્ત એવો કરણ પર્યાપ્ત થયેલો જીવ જાણવો કારણકે કરણ અપર્યાપ્ત કરતા કરણ પર્યાપ્તાનો યોગ અધિક હોય છે. તેથી ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશનો બંધ અલ્પ પ્રકૃતિ બાંધનારો, ઉત્કૃષ્ટ યોગવાળો સંજ્ઞી પર્યાપ્યો કરે એ વિશેષણ યથાર્થ છે.
તથા જઘન્ય પ્રદેશનો બંધ તેનાથી વિપરીત એટલે ઘણી પ્રકૃતિનો બંધક, અલ્પ યોગવાળો, અસંજ્ઞી અપર્યાપ્ત જીવ એટલે સૂક્ષ્મ એકે. અપ. ઉત્પત્તિના પ્રથમ સમયે કરે. તે વખતે યોગ સર્વથી અલ્પ હોય માટે.
ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધના સ્વામી मिच्छअजयचउआउ बिति गुणविणु मोहि सत्त मिच्छाई ।
छण्हं सतरस सुहुमो, अजया देसा बिति कसाए ॥१०॥ વિનય - અવિરત સમ્યગ્દષ્ટિ છë - છ મૂળ પ્રકૃતિનો
આદિ ચાર ગુણઠાણાવાળા અર્થ :- મિથ્યાદષ્ટિ અને અવિરત સમ્યગ્દષ્ટિ આદિ ચાર ગુણઠાણાવાળા આયુષ્યકર્મનો, બીજા ત્રીજા ગુણઠાણાવિના મિથ્યાત્વાદિ સાત ગુણઠાણાવાળા મોહનીય કર્મનો, સૂક્ષ્મસંપરાયવાળો છ મૂળ પ્રકૃતિ અને સત્તર ઉત્તર પ્રકૃતિનો,
અવિરતિ બીજા કષાયોનો અને દેશવિરતિ ત્રીજા કષાયનો ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશ બંધ કરે. વિવરણ :- હવે મૂળકર્મ, પ્રકૃતિ આઠ અને ઉત્તરપ્રકૃતિ ૧૨૦ ના ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશ
