________________
શતકનામા પંચમકર્મગ્રંથ
એકેન્દ્રિયના ભવમાં જેટલો સમય રહે તેટલા સમય સુધી તિર્યંચ અને મનુષ્યગતિ પ્રાયોગ્ય બંધ કરે તેની સાથે ઔદારિક શરીરનામ કર્મ બંધાય. એકેન્દ્રિય વગેરે દેવગતિ પ્રાયોગ્ય બંધ ન કરે માટે સતત ઔદારિક શરીર જ બંધાય. આમ અસંખ્ય પુદ્ગલપરાવર્તન કાળ સુધી ઔદારિક શરીર નામ. એકેન્દ્રિય જીવ બાંધે. કારણકે એકેન્દ્રિયની સ્વકાયસ્થિતિ ઉત્કૃષ્ટથી તેટલી છે. તેથી ઉત્કૃષ્ટથી ઔદારિક શરીરનો સતત બંધકાળ અસંખ્યાત પુદ્ગલ પરાવર્તન થાય. અને જઘન્યથી એક સમય સુધીનો કહ્યો છે. તે અસંશી તથા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય જીવ ૧ સમય પછી પરિણામ બદલાય તો બીજા સમયથી વૈક્રિય શરીર નામકર્મનો બંધ કરે માટે જઘન્યથી એક સમય કહ્યો.
સાતાવેદનીયનો પૂર્વક્રોડ વર્ષના આયુષ્યવાળો મનુષ્ય આઠ વર્ષની વયે સર્વવિરતિ ગ્રહણ કરી નવમા વર્ષે કેવળજ્ઞાન પામી કેવળીપણે વિચરે ત્યારે તેને કેવળ શાતાવેદનીય કર્મનો જ બંધ સતત રહે બીજી કોઈ કર્મ પ્રકૃતિ તે વખતે બંધાય નહી તેથી શાતાવેદનીયનો સતત બંધ કેવલિપર્યાય આશ્રયી દેશોન (૯ વર્ષ ન્યૂન) પૂર્વક્રોડ વર્ષ જેટલો કહ્યો. શાતાવેદનીય પરાવર્તમાન હોવાથી પ્રમત્ત ગુણઠાણા સુધી ઉત્કૃષ્ટથી અંતર્મુહૂર્ત સુધી તેમજ જઘન્યથી ૧ સમય પણ બંધાય કારણકે એક સમય શાતાવેદનીયનો બંધ કરી પરિણામનો હ્રાસ થાય તો બીજા સમયે અસાતા બાંધે તે અપેક્ષાએ ઘટે.
જન્મ પછી આઠ વર્ષ પછી સંયમના અને દેશવિરતિના પરિણામ આવે અને કેવળજ્ઞાન જન્મ પછી નવ વર્ષ પછી વહેલામાં વહેલુ થાય એમ બન્નેમાં જાણવું.
असुखगइ जाइ आगिइ, संघयणाहारनिरय जोअदुगं । थिरसुभजस थावरदस, नपुइत्थीदुजुअलमसायं ||61|| समयादंतमुहुतं, मणुदुगजिणवइर उरलुवंगेसु । ત્તિત્તીસયરા પરમો, અંતમુદ્ નવિ આઽનિને ||62 || સમયાવંતમુહુર્ત્ત - સમયથી માંડીને અંતર્મુહૂર્ત પર્યંત
101
