Page Text
________________
( ૭૭ )
જીવાને ( વિકિણુ કે॰ ) વેચે–વિક્રય કરે અને કૃતઘ્ર થાય એટલે પરના કરેલા ઉપકાર વીસરી જાય, પારકી નિંદા કરે, પેાતાની પ્રશ ંસા કરે, અન્ય કાઇ પ્રશંસા કરવા ચેાગ્ય હાય છતાં તેના ગુણને ઢાંકે, પાતે કોઈ ગુણવાનની પ્રશ ંસા ન કરે, પારકા અછતા દેાષ કહે તેથી નીચ ગાત્રકમ ઉપાર્જન કરે. અને હું ઈંદ્રભૂતિ ગાતમ ! ( સા કે॰ ) તે પુરૂષ મરીને દાસપણું પામે. જેમ હસ્તિનાપુરે સામદત્ત પુરાહિત પદભ્રષ્ટ થઈ મરીને ડુબપુત્ર થયા તેમ. તેની કથા કહે છે:
કુદેશે હસ્તિનાપુરે સેામદત્ત નામે પુરાહિત વસે છે. તેને ઘણા મનેારથે અલભદ્ર નામે એક પુત્ર થયા. તે બ્રાહ્મણજાતિના મદે કરી ખીજા લેાકેાને તૃણ સમાન ગણે. નગરમાંહે મા માં પાણી છાંટતા ચાલે, રાજપુત્ર અડી જાય તે પણ સ્નાન કરે અને જો કાઇ માતગ દષ્ટિએ પડી જાય ત્યારે તે વસ્ત્રસહિત સ્નાન કરે અને પ્રાયશ્ચિત્ત લીએ. એવી રીતે બ્રાહ્મણ વિનાની બીજી સ જાતિ ઉપર દ્વેષ ધરતા, તેમની નિંદા કરતા, પેાતાની જાતિને પ્રશંસતે રહે છે. તેની લેાકેા હાંસી કરે છે. એ પ્રમાણે વત્ત ન હેાવાથી તે પુત્ર પેાતાના માપિતાને અત્યંત ઉચાટ કરવાનું કારણ થઇ પડ્યો.
,
તેના પિતાએ તેને કહ્યુ - હે વત્સ ! લેાકવ્યવહાર જ રૂડા છે. કર્મ કરી બ્રાહ્મણ પણ હીન જાતિમાં જન્મ પામે. જાતિ શાશ્વતી કેાઇની ન હાય, તે માટે જાતિને મદ કરવા નહીં. કિ કરવા તા એટલેા કરવા કે જેથી લાક હાંસી ન કરે. ' ઈત્યાક્રિક તેના પિતા શિખામણ આપે પણ તે માને નહીં. ઉન્મત્ત હાથીની પેઠે ખુમારીમાં જાતિઅભિમાન ધરતા રહે. એમ કરતાં તેના પિતા દેવશરણ થયા એટલે રાજાએ તે પુરેાહિતના પુત્ર અહંકારી હાવાથી તેને અયાગ્ય જાણીને તેના પિતાને સ્થાને સ્થાપ્યા નહીં, બીજાને પુરાહિતપદવી આપી. એવી રીતે મઢે કરી અહીંયાં જ સ્થાનથી પદ્મભ્રષ્ટ થયા, લેકમાં હાંસી થઈ. લોકોએ તેનું બ્રહ્મદત્ત નામ પાડયું. પઢવી ગયાથી તે નિનપણાને પ્રાપ્ત થયા. કૃતઘ્ર થયા. પછી ગાય, બળદ વેચી પેટનું પાષણ કરવા લાગ્યા. લેાકેા સર્વ તેની નિંદા કરવા લાગ્યા. એકદા ગાયાને ચારો નાખતાં કાઇએ કહ્યું કે- હું
| SR No. | 022692 |
| Book Title | Gautamniti Durlabhbodh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1990 |
| Total Pages | 180 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |