________________
૧૪મા સૈકાનું સાહિત્ય
सर्वानंदसूरिकृत जगडुचरित्र
વિક્રમ સંવત ૧૩૧૩થી ૧પ સુધીનો ત્રણ વર્ષનો ગૂજરાતમાં ઘણો ભયંકર દુકાળ પડ્યો. વાઘેલા વીસલદેવ તે વખતે ગુજરાતની ગાદીએ રાજ્ય કરતો હતો. કચ્છના ભદ્રેશ્વર ગામમાં જગડ શાહ જૈન વણિ રહેતો હતો. તેના ગુરુએ તેને ભાવી દુકાળની આગાહી આપી હતી અને તેથી તેણે પોતાની સર્વ સંપત્તિ ખર્ચા અનાજનો મોટો સંગ્રહ અગાઉથી કરી રાખ્યો હતો. એ ત્રણવર્ષ દુકાળમાં જ્યારે અન્નના એકેક કણ માટે માણસો મરી જતા હતા ત્યારે એ જગડુએ અનેક ઠેકાણે દાનશાળાઓ ઉઘાડી હજારો લાખો લોકોને અન્નદાન આપી મોતના મોઢેથી બચાવ્યા હતા. ખુદ ગૂજરાતના, માલવાના અને સિંધના રાજાઓને પણ એણે હજારો મુડા અન્નના મફત આપી એ રાજ્યોને ઉપકારના આભાર નીચે મૂક્યાં હતાં. એ જગડના દાની જીવનનો બોધ બીજાઓને મળે તે માટે સર્વાનંદસૂરિ નામના એક વિદ્વાને જગડુચરિત નામનો એક સંસ્કૃત પ્રબંધ રચ્યો છે જેમાં આ બધી હકીકત ટૂંકાણમાં આપી છે. ગ્રંથ લગભગ એ જ સમયમાં રચાયેલો છે.
प्रभाचंद्रसूरिकृत प्रभावकचरित्र
વિ. સં. ૧૩૩૪માં પ્રભાચંદ્ર નામના જૈન પંડિતે પ્રભાવકચરિત્ર નામનો એક પ્રબંધાત્મક સરસ ગ્રંથ રચ્યો છે. એમાં જૈન ધર્મમાં થઈ ગયેલા ૨૩ પ્રભાવશાળી આચાર્યોનાં ચરિત્રો આપવામાં આવ્યાં છે. એમાંના ઘણા ખરા આચાર્યોનો ગૂજરાત સાથે સંબંધ હતો. વીરસૂરિ,
સા. ૩