________________
(૪) લિચ્છવી મહારાજા ચેટક, જ્ઞાતવંશી રાજા સિદ્ધાર્થ, વાહીક રાજા કણિક, અને શાક્ય રાજા શુદ્ધોદન એ દરેક ક્ષત્રિય હતા. કિન્તુ લિચ્છવી અને જ્ઞાત એ પ્રધાન મનાતા હશે.
(૫) “આવશ્યક નિર્યુક્તિમાં તીર્થકરનાપિતાનાં નામોર છે, જેમાં ઘણા રાજાઓને ક્ષત્રિય તરીકે જ ઉલેખ્યા છે. કેમકે અહીં ક્ષત્રિય શબ્દની પ્રધાનતા છે એટલે “કલયસૂત્રમાં વપરાયેલ ક્ષત્રિય શબ્દ સિદ્ધાર્થ રાજા અને ત્રિશલા રાણીની તત્કાલીન મહત્તા સૂચવવા માટે છે.
(૬) “તીર્થકરે શુદ્ધ ક્ષત્રિય કુળમાં જન્મે.” આ કથનમાં ક્ષત્રિયવટની કિંમત છે.૨૫ ભ૦ મહાવીરસ્વામી જ્ઞાતકુળમાં જમ્યા હતા. એ રીતે પણ જ્ઞાતવંશ પ્રધાનવંશ મનાય છે અને સિદ્ધાર્થ રાજા શુદ્ધ ક્ષત્રિય ગણાય છે.
(૭) ભગવાન શ્રી મહાવીર પ્રધાન ક્ષત્રિય હતા. આથી પણ કુલીન રાજ્યવંશના અનેક નબીરાઓએ તેમની પાસે દીક્ષા લીધી હતી.
કલ્પસૂત્રમાં સિદ્ધાર્થ રાજાને નરેદ્રર તરીકે સંબોધી દંડનાયક વગેરે રાજમંડળથી વીંટાયેલ વર્ણવ્યા છે, જે તેમના નરેદ્રપદને બરાબર પુરવાર કરે છે.
- સિદ્ધાર્થ પછી કુડપુરના સિંહાસને તેને માટે પુત્ર નંદિવર્ધન બેસે છે. પચીસેક વર્ષો જતાં મગધરાજ કેણિક વૈશાલીને ભાગે છે અને ગધેડાના હળથી ખેડાવી નાખે છે પરંતુ વૈશાલીથી દૂર હોવાને કારણે કુંપુર આબાદ બચી જાય છે. ભગવાનના નિર્વાણ સમયે પણ કુંડપુરની રાજધાની અને તેને રાજા નંદિવર્ધન વિદ્યમાન હતા. રાજાએ કાતિક