________________
છૂટું છવાયું
[ પ્રસ્તાવ ]
ચૈત્રના મહિના ચાલતા હતા. પરમ તારણુહાર ભગવાન
મહાવીરની સ. ૧૯૮૯ ની સાલની જયંતી દિલ્હી શહેરમાં જાહેર પંડાલમાં બહુ દમદખા સાથે ઊજવી, અમે આગામી વિહારના વિચાર કરી રહ્યા હતા. ત્યાં એકાએક સૌના મનમાં સ્ફુરણા થઈ આવી કે પ્રથમ તીર્થંકર, આદિ યુગનાયક ભગવાન ઋષભદેવે જ્યાં ક્ષુરસથી પારણુ કર્યું હતું: એ પવિત્ર ભૂમિ પર અક્ષય તૃતીયાના દિવસ નિગ મવા.
ઇચ્છા અતિ સુંદર હતી. અમે સૌ એકમત થયા ને વિહાર કરીને એક અઠવાડિયું અગાઉ હસ્તિનાપુર જઈ પહોંચ્યા, એ પવિત્ર ભૂમિનાં રજકણા વચ્ચે ઘૂમીને અમે માનસિક ને આત્મિક ઉલ્લાસ અનુભવી રહ્યા હતાઃ ત્યાં એક દિવસ પંજાખ વિભાગના પુરાતત્ત્વખાતાના વડા શ્રી. દયારામ સહાની સાથે અમારા સમાગમ થઈ ગયા.
અત્યાર પહેલાં અહીં વેતામ્બર નસીયાજી પાસેથી દિગમ્બર સ્મૃતિ અને દિગમ્બર મદિર પાસેથી શ્વેતામ્બર મૂર્તિ નીકળી હતી. શ્રીયુત દયારામ સહાની પુરાતત્ત્વ ખાતા તરફથી તેની પુરી વિગત લેવા માટે અહીં આવ્યા હતા. તેમને અમે ત્યાં છીએ એવી ખબર મળતાં તરત જ જસવંતરાય