________________
ક્ષત્રિયકુંડ
૨૪
વૈશાલીથી ગંડકી નદી વટાવી વાળુિજ્યગ્રામ પધાર્યા હતા, જ્ઞાતખંડ ઉદ્યાન કુંડગામ પાસે હતું. કૃતિપક્ષાશ ઉદ્યાન વાણિજ્યગ્રામના ઈશાને હતુ. વગેરે વગેરે વશ્નપાથી સ્પષ્ટ છે કે, તે દરેકે દરેક સ્થાના જુદાં જુદાં હતાં. જો કે કાઇક એ નગરના સંયુક્ત શબ્દ પ્રયોગ મળે છે. પણ તે દિલ્હી-આગરા, ોધપુર-જયપુર, અનિયા-વેસાડ વગેરની જેમ માત્ર નિકટતા દર્શાવવા પૂરતાં જ છે.
તે બન્ને વિદ્વાનેા સન્નિવેશ ના જે અર્થ કરે છે તે પણ ભૂલભરેલા છે. કેમકે ચૂર્ણિ, ટીકા અને શબ્દાષામાં સન્નિવેશના અર્થો નગર, ગામ, નગર અહારના પ્રદેશ, રચના, ઘાષ, પડાવનું ગામ, પડાવ વગેરે આપ્યા છે એટલે કુડપુર સન્નિવેશ વગેરેમાં સન્નિવેશના અર્થે ગામ થાય તે ખરાખર છે. વળી તેઓ માને છે કે, સિદ્ધાર્થ અને ત્રિશલાનું વર્ણન રાજા અને દેવી તરીકે નહિ કિન્તુ ક્ષત્રિય અને ક્ષત્રિયાણી તરીકે મળે છે. આથી એમ લાગે છે કે, સિદ્ધાર્થ જ્ઞાત ક્ષત્રિયાના સરદાર કે અમીર હતા. તેઓની આ માન્યતા પણ ભૂલભરેલી છે. કેમકે સિદ્ધાર્થ રાજા હતા, તેનાં અનેક પ્રમાણે છે.
મોઢોના એકપણજાતક'માં૧૭ ખુલાસા છે કે, વŌગણુ સંધમાં ૭૭૦૭ સાભારઢા હતા. તે દરેક રાજા હતા. તેઓના હાથ નીચે એકેક ઉપરાજા, સેનાપતિ તા કાષાધ્યક્ષ રહેતા હતા. આથી ચાક્કસ છે કે ગણુસંધના સભાસદા લિચ્છવી, મલકી અને તેના ઉપરી ચેટક વગેરે દરેક રાજા જ હતા. સિદ્ધાર્થ પશુ તેમાંના એક રાજા જ હતા.
"