________________
ને જ્યાં સાચી સમજણ છે, ત્યાં અજ્ઞાન ટકી શકતું નથી. અજ્ઞાનનાં જડ પડળો આપમેળે જ ભેદાઈ જાય છે, છેદાઈ જાય છે.
માણસ જ્ઞાનને પામવા મથે છે. સતત મથે છે.
અજ્ઞાનને ભેદવા મથે છે.
અજ્ઞાનના જડ પડદા વાસ્તવિક જ્ઞાનની આડે આવે છે, જેને કારણે જડ પદાર્થોની આરપાર તે જોઈ શકતો નથી અને અજ્ઞાનમૂલક વિધાનો કરે છે.
જ્યાં સમજણ નથી, ત્યાં અજ્ઞાન છે. જ્ઞાનનો અભાવ છે. પ્રકાશનો અભાવ છે. પ્રકાશનો અભાવ એટલે જ અંધકાર. અંધકાર શું છે ? પ્રકાશનું ન હોવું તે. જ્યાં પ્રકાશ છે, ત્યાં અંધકાર ટકી શકતો નથી. પ્રકાશની ગેરહાજરીનું બીજું નામ છે અંધકાર. સમ્યગ્ જ્ઞાનનો અભાવ, તે અજ્ઞાન.
સમ્યગ્ જ્ઞાનનું ન હોવું તે. સમ્યગ્ જ્ઞાનની શૂન્યતા. જ્ઞાનના પ્રકાશ વડે જ જડતાની આરપાર જોઈ શકાય છે. જ્ઞાન એ નેત્ર છે.
જ
આ જ્ઞાન નેત્ર વડે માણસ તમામ ન સમજી શકાય તેવા, ન જાણી શકાય તેવા, અંતરાય સ્વરૂપ બાબતોની આરપાર જોઈ શકે છે, સમજી શકે છે, ત્યારે તમામ અંતરાયો ભેદાઈ જાય છે.
તમામ અજ્ઞાન છેદાઈ જાય છે. તમામ જડતા વિંધાઈ જાય છે. અવરોધો નષ્ટ થાય છે. ને પરમ પ્રકાશ સર્વત્ર રેલાઈ રહે છે. સાચી વાત તો એ છે કે શુદ્ધાત્મા જડનો કર્તા નથી. - આત્મા દેહથી ભિન્ન છે, એટલે કે દેહાતીત છે. નિરંજન, નિરાકાર છે. સર્વત્ર છે.
સર્વ જડ પદાર્થો અને દેહાકૃતિઓ જે આંખ વડે જોઈ શકાય છે, તે બધાથી શુદ્ધાત્મા તદ્દન ભિન્ન છે, અલગ છે.
હા, તે જડમાં સ્થિત છે, તેમ છતાં શુદ્ધાત્મા જડ નથી. જડમાં સ્થિત હોવાથી શુદ્ધાત્માને જડ માની લેનારા પરમ અજ્ઞાનવશ તેવું જાણે છે. જ્ઞાનનો પ્રકાશ રેલાતાં સમજાય છે કે શુદ્ધાત્મા જડમાં સ્થિત છે, છતાં જડ નથી.
૭૬