________________
શ્રી ભગવતી સૂત્ર. manensninanananananananananana
કેટલાએક તેના અર્થ વિષે અહિ એમ પણ કહે છે કે, તે નારકીઓ આહાર રૂપે ગ્રહણ કરેલા તે પુદ્ગલેને અનંત ભાગનો સ્વાદ લે છે, અર્થાત્ તેમના રસ વગેરે રસનાદિ ઇદ્રિ દ્વારા મેળવી શકે છે
સંગ્રહ ગાથામાં કહ્યું છે કે, તે નારકીઓ સર્વ આહાર દ્રવ્યોને આહાર કરે છે. તેને માટે સૂત્રમાં આ પ્રમાણે છે.
ગતમ પુછે છે, હે ભગવન, તે નારકીઓ જે પુગલેને આહારપણે પરિણાવે છે, તે બધા પુગલોને આહાર કરે છે કે, નહીં? ભગવાન કહે છે, હે ગીતમ, તેઓ કાંઈ પણ બાકી રાખ્યા સિવાય બધાને આહાર કરે છે. સંગ્રહ ગાથામાં કહ્યું છે કે, તે કેવા સ્વભાવથી અથવા કેવે પ્રકારે તે આહારના દ્રવ્યો પરિણમે છે. તેને માટે સૂત્રમાં આ પ્રમાણે આપ્યું છે.
ગોતમ સ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, તે નારકી જે પુદગલોને આહાર રૂપે ગ્રહણ કરે છે. તે પુદ્ગલે કેવા સ્વભાવથી વારંવાર પરિણમે છે? ભગવાન કહે છે તે તમતે સ્પર્શેન્દ્રિય સુધી અનિષ્ટપણાથી એટલે સામાન્ય રીતે અપ્રિયપણુથી સભાવ વડે અણગમાપણાથી, અપ્રિયપણાથી, મનગમતા ન હોવાથી, મનમાં અણચિંતવ્યાપણાથી, મેળવવાને ઈરછેલા. ન હેવાથી, તૃપ્તિને આપનારા ન હોવાથી, અભિલાષના નિમિત્ત ન હોવાથી અને ગુરૂ પરિણામી ન હોવાથી તે વારંવાર પરિણમ્યા કરે છે.
આ પ્રમાણે સંગ્રહ ગાથાને અર્થ કહેવામાં આવ્યો. નારકીના આહારના આધકારમાં શ્રી ગતમે પુછેલા ચાર પ્રશ્નો
ૌતમ પુછે છે, હે ભગવન, નારકીઓએ પૂર્વકાળે સંગ્રહ કરેલા અને
૧ અહીં જે પુલે ગ્રહણ કરેલા છે, તે આહારના પરિણામને યોગ્ય જ ગ્રહણ કરવા. અર્થાત છોડી દીધેલામાંથી જે બાકિ રહેલા છે તે, નહી તે પૂર્વાપર સુત્રને વિરોધ આવે છે.
૨ અહિં છે કે ચાર પ્રશ્ન પુછેલા છે, પણ તેમાંથી ગુંસઠ ભેટવાળા પ્રશ્ન થઈ શકે છે. ૧ પૂર્વે આહાર કરેલા ૨. આહાર કરતા અને ૩ આહાર કરવામાં આવતા, ૪. પૂર્વે આહાર નહીં કરેલા, ૫. આહાર કરવામાં ન આવતા અને ૬ આહાર કરવામાં આવશે નહી એ છ પ્રશ્ન થાય છે. તે એક એક પદને સંગી અને દ્વિસંગી કરીએ તો ૧૫ થાય અને ત્રિકસં. યેગી કરીએ તો ૨૦ થાય, તેને ચારને વેગ કરતાં ૧૫ અને પાંચને વેગ કરતાં ૬ અને છ વેગે ૧ એમ ૬૩ ભેદ થઈ શકે છે.