________________ ( 204). શ્રી ભગવતીસૂત્ર. તે સંબંધમાં હું એમ કહું છું કે, જીવ એક સમયે એકજ ક્રિયા કરી શકે. કાંતે એક અર્યાપથિકી ક્રિયા કરે અથવા કાંતો એક સાંપરાયિક ક્રિયા કરે. પણ બંને ક્રિયા એક સમયે એક સાથે થઈ હવે અનંતર પછીની જે ક્રિયા કહી અને તે ક્રિયા કરનારને ઊત્પાદ થાય છે–ત્પત્તિ થાય છે. તે ઊત્પાદના વિરહની પ્રરૂપણ કરવા માટે ગોતમ સ્વામી પ્રશ્ન * ગોતમ સ્વામી પૂછે છે, હે ભગવન! નરક ગતિને વિષે ઉત્પન થવાના વિરહનો કાળ કે કહયે છે? ભગવાન ઊત્તર આપે છે, જે ગતમ, નરક ગતિને વિષે ઊત્પન્ન થવાને વિરહ જ પ્રાધાન્યપણે એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટપણે બાર મુહૂર્તન કહે છે. આ જીવોની ઉત્પત્તિનું પ્રકર રણુ પ્રાપના સૂત્રમાં છઠું છે. તેને સંક્ષેપાર્થ આ પ્રમાણે ત્યાં દર્શાવ્યા. છે. પંચંદ્રિય તિર્યંચગતિમાં, મનુષ્ય ગતિમાં અને દેવ ગતિમાં ઉપન્ન ચવાના વિરહનો કાળ ઉત્કર્ષથી બાર મહત્તમ અને જઘન્યથી એક સર મય છે. રત્નપ્રભા વગેરે સાત નારકમાં અનુક્રમે વીશ 1 મુd, 2 સાત અહેરાત્રિ, 3 પંનર અહેરાત્રિ, 4 એક માસ 5 બે માસ, 6 ચાર માસ અને છ છ માસને ઉતકર્ષથી ઉત્પન્ન થવાને વિરહકાળ સમજે અને જઘન્યથી એક સમયને સમજ એવી રીતે ચ્યવનાને વિરહિપણ જાણવો, ઉત્પન્ન થવાની અને સ્ત્રવવાની સંખ્યા જઘન્યપણે. બે ત્રણની અને ઉત્કૃષ્ટપણે સંખ્યાતા અસંખ્યાતાની છે. તિર્યંચની ગતિમાં વિરહકાળ ભિન્ન મુહૂર્તને છે. અને વિલેંદ્રિય તથા સંમૂછિમ જીવોનો ‘પણ ઉત્કર્ષપણે બાર મુહૂર્તાનો અને જઘન્યપણે એક સમયને છે. એકૈપ્રિય ને તો વિરહકાળ છેજ નહીં. ઈત્યાદિ વિશેષ જાણવા માટે પ્રસીપના સૂત્રમાંથી જાણું લેવું. 1 . ગતમ કહે છે, હે ભગવન ! આપે જે કહ્યું, તે સર્વ સત્ય છે, અન્યથા હેય નહીં. इति गुरुगमभङ्गः सागरस्याहमस्य स्फुटमुपचितजाडयः पञ्चमाङ्गस्य सद्यः / प्रथमशतपदार्थावर्त्तगर्त व्यतीतो વિવરાવતં દ્રાવણ સીવાળા 2 . શ્રીમવરૂાર. प्रथम गुच्छक समाप्त.
