________________
( ૧૪૨)
શ્રી ભગવતી સૂત્ર.
જઘન્ય અવગાહનાવાળા હેવાથી જઘન્ય અવગાહનાના આશ્રયથી જ તેમના એશી ભાંગા સમજવા.
- હવે ગદ્વાર કહે છે. ૌતમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, રત્નપ્રભા પૃથ્વીને વિષે રહેલા નારકીના છ શું માગી છે, વચનગી છે, કે કાયયોગી છે ?
ભગવાન કહે છે, હે ગતમ, તેઓ ત્રણે વેગવાળા છે, એટલે મનેયોગી પણ છેવચનગી પણ છે, અને કાયમી પણ છે, તેઓ જયારે માગમાં રહેલા હોય ત્યારે તેમના સત્યાવીશ ભાંગા કહેવા અને કાયગમાં રહેલા હોય ત્યારે પણ તેના સત્યાવીસ ભાંગા કહેવા. .
અહિં જેકે કેવળ કામણ કાયાના યુગમાં તેના એશી ભાંગા થવાને સંભવ છે, તથાપિ તે અહિં કહેવાની ઈચ્છા ન હોવાથી અને જે આ કહેલ છે, તે એક સામાન્ય કાયયોગને આશ્રીને કહ્યું છે, તેથી કાયાગના પણ સત્યાવીશ ભાંગા કહેલા છે.
હવે ઉપગદ્વાર કહે છે. ગાતમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, તે રત્નપ્રભા પૃથ્વીને વિષે રહેલા નારકી સાગારોપયોગી છે કે અનાગારપયોગી છે ?
આકાર એટલે વિશેષ અંશને ગ્રહણ કરવાની જે શક્તિ, તે શક્તિથી યુક્ત તે સાકાર અર્થાત્ સાનેપગે સહિત અને તેનાથી રહિત તે અનાકાર એટલે સામાન્યગ્રાહી અર્થાત કેવળદનેપાગી.
તમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, તે રત્નપ્રભા પૃથ્વીને વિષે રહેલા સાગરેપગી નારકી ફોધાદિકને ઉપયોગ કરનારા છે કે નહીં ?
ભગવાન કહે છે, હે ગૌતમ, તેના પણ સત્યાવીસ ભાંગા કહેવાના છે; અને એવી રીતે અનાગારપગી નારકીના પણ સત્યાવીસ ભાંગા કહેવાના છે.
આ પ્રમાણે સ્થિતિ વગેરે જે દશ દ્વાર રત્નપ્રભા પૃથ્વીના નારકીને કહ્યા છે, તે જ પ્રમાણે બાકીની પૃથ્વીના દશ દશ દ્વાર સમજવા.
માત્ર તેઓમાં લેશ્યાદ્વારની અંદર કાંઈક વિશેષ છે. કારણ કે, શ્યાએની અંદર ભેદ રહેલો છે, તેથી તે બતાવા માટે નીચે પ્રમાણે ગાથાને અર્થ આપે છે.
