________________
-——————વિશ્વની આધ્યાત્મિક અજાયબીઓ ——————
પેલા ગોચરી વહોરાવનાર વડીલ સાધુ પ્રથમ તો ગભરાઈ ગયા. એમને થયું કે “નાના સાધુ હમણાં જ ખુલાસો કરશે કે હું તો દાળ-ભાત છૂટા છૂટા જ વહોરવાનો હતો, પણ આ વડીલ સાધુ ન માન્યા. મેં એમને સ્પષ્ટ કહેલું પણ ખરું, છતાં એમણે જીદ કરીને દાળ-ભાત ભેગા વહોરાવ્યા... હવે જો આવો ખુલાસો થાય તો આચાર્યશ્રી મને જ બધો ઠપકો આપે. બધા સાધુઓ વચ્ચે મારે ઠપકો સાંભળવો પડે. “દોઢડાહ્યો” બિરુદ મળે...”
પણ વડીલ સાધુએ જોયું કે “નાના સાધુએ કોઈ જ ખુલાસો ન કર્યો. બધો દોષ પોતાના માથે સ્વીકારી લીધો. એક અક્ષર સુદ્ધાં પણ બચાવ ન કર્યો. એ ૧૦૦% નિર્દોષ હોવા છતાં, નિર્દોષ સાબિત થઈ શકતા હોવા છતાં એમણે ૧% પણ પોતાની જાતને નિર્દોષ સાબિત કરવાનો પ્રયત્ન પણ ન કર્યો.”
વડીલ સાધુ ગળગળા થઈ ગયા. એ નાના સાધુ પ્રત્યેનો અહોભાવ ખૂબ વધી ગયો. પ્રસંગ પત્યા બાદ સાંજે એકાંતમાં વડીલ સાધુએ નાનાને પૃચ્છા કરી “તમે તદ્દન સાચા હતા, છતાં તમે વાસ્તવિક રજૂઆત કેમ ન કરી...”
ત્યારે એ નાના વૈયાવચ્ચી સાધુ હસતા હસતા બોલી ઉઠ્યા.. “હું જો ખુલાસો કરું તો આપશ્રીને બધો ઠપકો સાંભળવો પડે. એ ઉચિત થોડું ગણાય? મારો ખુલાસો સાચો હોય, તો ય એના નિમિત્તે વડીલ સાધુએ ઠપકો સાંભળવો પડે એ મને મંજુર નથી. વળી ગુરુનો ઠપકો મળે એ તો મારું સૌભાગ્ય છે. એ સૌભાગ્ય હું શા માટે નંદવાવા દઉં? વળી કોઈ ગંભીર બાબત હોય તો બરાબર ! પણ આ તો સામાન્ય બાબત છે. આમાં હું જેટલું સહન કરું એટલું મારુ જ હિત વધારે થાય ને ?”
વડીલ સાધુ સ્તબ્ધ થઈને આ શબ્દો સાંભળી જ રહ્યા.
(જરાક આપણા આત્મામાં ઉંડાણપૂર્વક દષ્ટિપાત કરશું તો કદાચ એવું દેખાશે કે આપણે તો આપણી ભૂલ હોય તો ય ગમે તે રીતે બચાવ કરવા જ તૈયાર હોઈએ. ચોખે ચોખ્ખી ભૂલ હોય તો ય કોઈને કોઈ બહાના આગળ ધરીને ભૂલને નબળી દેખાડવાનો પ્રયત્ન કરીએ.
રે ! બીજા ઉપર દોષ ઢોળીને આપણે છટકી શકતા હોઈએ, તો આપણે એમાં ય કદી પાછળ ન પડીએ.
ક્યાં ખરેખરા દોષોને પણ ન સ્વીકારવાની, બચાવ કરવાની આપણી અધમતા !
ક્યાં ખોટા ય દોષોને સ્વીકારી લેવાની, બચાવ ન કરવાની, સહન કરવાની આ મુનિની મહાનતા !
ચોક્કસ ! બ્રહ્મચર્ય વગેરે સંબંધી ગંભીર બાબતોમાં ખોટું દોષારોપણ થાય, તો ઉચિત ખુલાસા કરવા પડે, પણ નાની નાની વાતોમાં પણ “હું દોષી નથી” એવું જ સ્થાપિત કરવાનો પુરુષાર્થ એ આત્માર્થી આત્માનું લક્ષણ નથી.