Page Text
________________
पत्नीने में पहेलां पण पातालसुंदरी धारी लीधी हती.
थोडा वखतमां पालखीओ समुद्रकिनारे आवी पहोंची. राजाए विदाय आपी. वहाण नजरे पड्या त्यां सुधी राजा पातालसुंदरी तरफ जोई रह्यो. बाद राजाए स्वस्थाने आवी तपास करी तो पातालसुंदरी न मळे. तेना हृदयमां धास्को पड्यो. प्रधान विगेरेने बोलावतां तेओए तपास शरू करी. भोयरामां सुरंग मालूम पडी. राजाए कोई पण उपाये पातालसुंदरीने पकडी लाववा का पण ते निरर्थक हतुं. तेवामां त्यां चारणमुनि पधार्या. तेनी पासेथी सर्व वृत्तांत सांभळी राजा वैराग्य पाम्यो अने दीक्षा अंगीकार करी, स्वहित साध्युं.
आ बाजु पातालसुंदरी वहाणमां अनंगदेवना भाई सुकंठ साथे प्रेममां पडी. कपट करी, अनंगदेवने दरियामां नाखी दीधो. सुकंठ साथे यथेच्छ भोगविलासो भोगववा लागी. अनंगदेवने भाग्ययोगे पाटियु मळी गयुं अने तरतां तरतां ते सिंहलद्वीपे निकळ्यो. मुनिनो योग मळतां दीक्षा लीधी. सुकंठ पण सिंहलद्वीपे आवी पहोंच्यो, कांठे उतरी उद्यानमा विहार करतां ते बंनेए अनंगदेवने साधुवेषमां जोयो. तेने जोतां ज सुकंठ तेनी पासे गयो. पातालसुंदरीए विचार्यु के-बंने भाई मळी गया छे अने मने हेरान करशे माटे तरत ज पाछी वळी अने समुद्रकांठे आवी जल्दी वहाण हंकार्या. त्यांथी अन्य द्वीपे जई वेश्या बनी. अंते मरण पामी दुर्गतिए गई. सुकंठे पश्चाताप करी प्रव्रज्या लीधी अने बंने भाई मुक्तिपद पाम्या. पातालसुंदरी- दृष्टांत स्त्रीचरित्र माटे प्रख्यात छे.
जत्थ समुद्देसकाले, साहूणं मंडलीइ अज्जाओ । गोअम ! ठवंति पाए, इत्थीरज्जं न तं गच्छम् ॥९६ ॥ [यत्र समुद्देशकाले, साधूनां मण्डल्यां आर्याः ।
गौतम ! स्थापयन्ति पादौ, स्त्रीराज्यं न स गच्छः ॥९६ ॥] गाथार्थ-जे गच्छनी अंदर भोजनसमये साधुनी मंडळीमां साध्वीओ आवे छे ते हे गौतम! गच्छ नथी पण स्त्रीनु राज्य छे.
विवेचन- सर्व साधुओनी मंडळीना भोजन करवाना समयने समुद्देशकाळ कहेवामां आवे छे. आवा समये साध्वीओ साधुमंडलीमा आवी शके नहीं, छतां पण जे आवा प्रकारनो निषेध न होय ते गच्छ कहेवातो ज नथी, परंतु स्त्री-साम्राज्य ज कहेवाय छे. श्रीओघनियुक्तिनी १९८-१९९मी गाथानी वृत्तिमां का छे के-साधुए उपाश्रयमां मंडली करवी, उपाश्रय न मळे तो शून्य गृहमां, देवना देरामां अथवा उद्यानमां करवी; ज्यां लोकोनुं आवागमन न होय. शून्य घरमां कोई गृहस्थ आवतो जणाय तो आडो पडदो करवो. तेवो पण योग न मले तो अरण्यमा निर्जन स्थळे जq अने अरण्य पण भययुक्त होय तो गुप्तस्थान शोध. संक्षिप्तमां कहेवानो सार ए छे के-कोई पण प्रकारे साध्वीनो परिचय न वधारवो. हवे कषायत्याग संबंधी दर्शावे छे–
जत्य मुणीण कसाया, जगडिज्जत्ता वि परकसाएहिं । नेच्छन्ति समुट्टेडं सुनिविट्ठो पंगुलो चेव ॥९७ ।।
श्रीगच्छाचार–पयन्ना- २५०
| SR No. | 022586 |
| Book Title | Gacchayar Ppayanna |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vijayrajendrasuri, Gulabvijay |
| Publisher | Amichand Taraji Dani |
| Publication Year | 1991 |
| Total Pages | 336 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_gacchachar |
| File Size | 31 MB |