________________
जत्थ य अज्जाकप्पो, पाणच्चाएवि रोरदुब्भिक्खे |
नय परिभुज्जड़ सहसा, गोयम ! गच्छं तयं भणियम् ॥ ६१ ॥
[ यत्र चार्याकल्पः प्राणत्यागेऽपि रौरदुर्भिक्षे ।
न च परिभुज्यते सहसा, गौतम ! गच्छः सको भणितः ॥ ६१ ॥]
गाथार्थ- भयंकर दुष्काळ होय तेवा समयमां प्राणत्याग जेवुं संकट आवी पडे तो पण साध्वीओए आणी आपेल आहार साधु वगरविचार्ये न वापरे, तेवा गच्छने हे गौतम! में वास्तविक गच्छ कहेल छे.
ु
विवेचन - महाभयंकर दुष्काळ प्रवर्ततो होय, गोचरी मळती न होय, क्षुधा-वेदनाथी प्राण कंठे आवी जता होय तो पण साधु वगरविचार्य साध्वी ओए आणी आपले आहार न स्वीकारे. सर्व प्रकारे संयमनी ज रक्षा करवी कही छे. आ संबंधमां ओघनिर्युक्तिमा कह्यं के-संयममां भंग पडवा छतां पण जो आत्मा रक्षातो होय तो रक्षवो- “सव्वत्थ संयमं संजमा ॐ अप्पाणमेव रक्खेज्जा । मुच्चड़ अड़वायाओ, पुणो वि सोही न याविरई ॥ १ ॥” सर्व प्रकारे संयमनी रक्षा करवी परन्तु कोई कष्ट आवी पडये संयम तथा आत्मा उभयनी हानि थती होय तो संयममां दूषण लगाडीने पण आत्मानी रक्षा करवी. संयमहानिथी जे दोष लागे ते प्रायश्चित्त लेवाथी दूर करी शकाय, परन्तु एम न विचार के-हुं अविरति थयो. मनमां तो सर्वविरतिना भाव होवाथी भावचारित्र तो छे ज अने द्रव्यचारित्रमां जे दोष लागे ते आलोयणद्वारा दूर थाय. अर्णिकापुत्र आचार्यनी माफक निरुपाये साध्वीनो लावेलो आहार खाय परन्तु वगर कारणे, पोताथी बनतुं होय त्यां सुधीमां जो साध्वीनो लावेलो आहार वापरे तो तेने पासत्थो जाणवो. वळी पोताना बचावमां अणिकापुत्रनुं दृष्टांत रजू करे तेने पण पास थो जाणवो. अर्णिकापुत्रनुं वृत्तांत नीचे प्रमाणे छे
अर्णिकापुत्र आचार्यनुं वृत्तांत
उत्तरमथुरामां देवदत्त नामनो वणिक रहेतो हतो. ते वाणिज्यार्थे एकदा दक्षिणमथुरामा गयो.. त्यां तेने जयसिंह नामना वणिकपुत्र साधे मित्रता थई. जयसिंहे एक दिवसे तेने भोजन माटे आमंत्रण आप्यु. जमती वखते जयसिंहनी बहेन अन्निका पीरसवा आवी, जेनुं रूप-लावण्य जोतां ज देवदत्त
ना प्रत्ये अनुरागी थयो. वळते दिवसे देवदते जयसिंह पासे तेनी भगिनीनी मागणी करी. जयसिंहे ते कबूलता पहेला एक शरत मूकी के अन्निका मने प्राण करतां पण अधिक प्रिय छे. जे परणीने मारा घरने विषे रहे तेने हुं परणाववा इच्छु छु. देवदत्ते ते शरत कबूल करी अने शुभ दिवसे तेओ बने लग्नग्रंथीथी जोडाया.
सांसारिक सुख भोगवतां ते दंपतीना दिवसो सुखपूर्वक व्यतीत थई रह्या छे तेवामां देवदत्तना वृद्ध पितानो तेने ते डाववा संबंधी पत्र आव्यो. पत्र वांचतां अने साथसाथ पोतानी प्रतिज्ञा संभारतां तेना नेत्रमांथी अश्रुधारा वही निकळी. अत्रिकाए कारण पूछयुं पण जयसिह जवाब न आपी शक्या त्यारे स्वयं पत्र वांच्यो अने पोताना भाईने समजाववानुं बीडं झडपी पतिने आश्वासन आप्यु.
श्रीगच्छाचार-पंयन्ना- - १७२