________________
संसारसागरमा रझळावे छे माटे आवा विघ्नकारक अगीतार्थनो संग सदा वर्जवो. पज्जलियं हुयवहं दद्वं, निस्संको तत्थ पविसिउं । अत्ताणं निद्दहिज्जाहिँ, नो कुसीलस्स अल्लिए ॥४९ ॥
[ प्रज्वलितं हुतवहं दृष्ट्वा, निःशङ्कं तत्र प्रविश्य । आत्मानं निर्दहेत्, नैव कुशीलमालीयेत् ॥४९ ।।]
गीथार्थ— धगधगती अग्नि-ज्वालामां नि:शंकपणे प्रवेशीने पोताना देहने भस्मसात् करी नाखवो सारो परंतु कुशील अगीतार्थनो संग न ज करवो.
--
विवेचन- अग्निमां पात करवाथी एक ज वखत मृत्यु प्राप्त थाय छे ज्यारे कुशीलिया पासत्थादिकना संसर्गथी अनंत संसारमां अनंत वार जन्म-मरण करवा पडे छे, अत्यंत दुःख-कष्टपरंपरा सहन करवी पडे; माटे ज कह्यं छे के एक वार मरण पमाडे तेवो अग्नि सारो. श्रीमहानिशीथ सूत्रना बीजा अध्ययनमां कह्यं छे के– “जीवे संमग्गमाइण्णे, घोरं वीरं तवं चरे । अचयंतो इमे पञ्च, कुज्जा सव्वं निरत्ययं ॥ १ ॥ पासत्थोसन्नहाछंदे, कुसीले सबले तहा । दिट्ठीए वि इमे पंच, गोयमान निरक्खि ॥ २ ॥ " हे गौतम ! कोई व्यक्ति सन्मार्गमां रहीने तीव्र तपश्चर्यादि धर्मकरण करे परंतु जो ते पासत्थो, ओसन्नो, कुशीलियो, यथाच्छंदनक अने संसत्तो - ए पांचनो संसर्ग करे तो तेनी धर्मकरणी निष्फळ छे. ते पांच प्रकारना लिंगियो तो दृष्टिमात्र थी जोवा लायक नथी तो तेना परिचयनी तो वात शा माटे करवी ? कुशीलियाना संग संबंधमा श्री महानिशीथना चोथा अध्ययनमां भगवंत श्रीमहावीरस्वामीए गौतमस्वामीने सुमतिनुं जणावेल दृष्टांत विचारणीय छे.
!
अगीतार्थना संगथी महाविषम फल सुमतिनुं वृत्तांत
कुशस्थल नामना नगरमां नागिल अने सुमति नामना बे भाईओ रहेता हता. तेओ जीवाजीवादि नव तत्त्वना ज्ञाता हता. बनेए संपत्ति पण सारा प्रमाणमां मेळवी हती, परंतु कोईक समये अंतरायकर्मना उदयथी तेमनुं धन नाश पाम्युं. आम छतां पण तेओनी धर्मश्रद्धा अचल हती. व्यापारमां कूड कपट करता नहीं, असत्य बोलता नहीं, दानादिक चार प्रकारना धर्मनुं यथार्थ पालन करता, मत्सर, द्वेष, ईर्ष्यादि कंई करता नहीं, स्वजन-संबंधी ओने धर्मोपदेश आपता- आ प्रमाणे वर्तन राखवा छतां अशुभ कर्मना उदयथी तेमने धन प्राप्त न ज थयुं. आवी रीते केटलाक वर्षो व्यतीत थई गया एटले स्त्री-पुत्रादि पण तेमनो अनादर करवा लाग्या. तेमना प्रत्ये कुटुंबीजनोनो सत्कार पण ओछो थई गयो. एकदा एकांतमां ते बने भाईओ विचारवा लाग्या के– “जा विहवो ता पुरिसस्स, होइ आणापडिच्छओ लोगो । गलिओदयं घणं, विज्जुला वि दूरं परिच्चयइ ॥ १ ॥ " ज्यां पुरुष पासे धन होय त्यां सुधी तेनी आज्ञा पुत्र-परिवारादिक माने परंतु धनविहीन स्थितिमां तो तेनी अवज्ञा थाय. जेम जळयुक्त मेघ होय तो वीजळी तेनो संग करे छे, परंतु जळ रहित स्थितिमां ते पण
श्रीगच्छाचार - पयन्ना — १५०