________________
૫૮ જૈન દર્શનનું
[સ. ૧૩૭ ઓતપ્રોત થઈને રહે છે. એઓ આત્મરમણતાને અપૂર્વ અને અક્ષય આનંદ સદા યે ભેગવે છે.
(૧૩૮) અનંત જીવો મોક્ષે ગયા છે અને જશે પણ જગત સંસારી જ વિનાનું કદી બનશે નહિ,
જેટલા એક સમયમાં મોક્ષે જાય તેટલા જીવે અવ્યવહાર-રાશિમાંથી વ્યવહાર-રાશિમાં આવી જાય છે. આથી એક બાજુ સૂક્ષ્મ નિગદ તરીકે અનાદિ કાળથી રહેલા જીની સંખ્યા ઘટે છે તે મુક્ત ની વધે છે. વળી કેટલાક વ્યવહારરાશિમાં આવેલા છે પણ સૂક્ષ્મ નિગોદમાં અવતરે છે પણ એ સ્વરૂપે સદા યે રહેતા નથી—વહેલા કે મેડા એ વ્યવહારરાશિમાં ફરી આવી જ જાય છે.
(૧૩૯) સંસારી જીના બે પ્રકાર છે. ભવ્ય અને અભય.
દરેકે દરેક જીવમાં મેક્ષે જવાની લાયકાત નથી. જેમ મગમાં કેટલાક ગાંગડુ મગ” તરીકે ઓળખાવાતા મગ સળગતા ચૂલા ઉપર ગમે તેટલા કલાક સુધી રાખી મુકાય છતાં ચડતા નથી તેમ કેટલાક જીવે કદી ક્ષે જવાની લાયકાતવાળા બનતા નથી. જે છે એ લાયકાત ધરાવે છે તેમને “ભવ્ય' કહે છે. અને બાકીનાને “અભવ્ય' કહે છે.
(૧૪૦) બધા જ ભવ્ય છ ક્ષે જતા નથી.