________________
રાગી-નીરાણીના ભેદ જાણવાના ઉપાયા :
ઃ ૨૯ :
રિક શુદ્ધતા કાઇનામાં હેાતી જ નથી એમ કહેનાર પણ માલિશ ગણાય છે. રાગદ્વેષની વિષમતા-ઓછાવત્તાપણું તેા પ્રત્યક્ષ જણાય છે. એકને પુત્ર પર પ્રેમ છે તેા બીજાને ધન પર; એકને સ્ત્રી પર અત્યન્ત રાગ છે તે બીજાને શરીર પર. આમ રાગ કે દ્વેષનુ આછાવત્તાપણું વ્યવહારમાં અનુભવાય છે તેા કેમ એવા કાઇ પુરુષ ન હાય કે જેને કોઇપણ પદાર્થ પ્રત્યે રાગ કે દ્વેષ કાંઈ જ ન હાય.
(૨)
ચા-રાગી ને નીરાગીના ભેદ જાણી શકાતા નથીકદાચ રાગ ને દ્વેષ સદન્તર દૂર કરી શકાતા હાય તે પણ તે કાઇએ દૂર કર્યાં. હાય તે માની શકાતું નથી. તે કાંઈ આંખે દેખી શકાય એવી વસ્તુ નથી કે જેથી કહેવાય કે આમાં છે ને આમાં નથી. તમે શાથી કહા છે કે જિનેશ્વરામાં રાગદ્વેષ હાતા નથી ?
સ્યા—રાગ–નીરાગીના ભેદ તેના કારણેાથી જાણી
શકાય છે.
આંખે ન જોઈ શકાય એવી ચીજોનું જ્ઞાન જ ન થાય એવું નથી. એક માણુસ આનન્દમાં છે ને બીજો શાકમાં છે. આનંદ ને શાક જોઈ શકાય એવા નથી છતાં તે તે માણુસની પ્રવૃત્તિમુખ પર અંકિત થયેલી રેખાઓ ઉપરથી તે સમજી શકાય છે. એ જ પ્રમાણે રાગ અને દ્વેષ‘ ભાન થઇ શકે છે. તેના આચાર અને વિચારથી જાણી શકાય કે આ રાગી છે અને આ નીરાગી છે.
જગમાં રાગનું પ્રબલ સ્થાન સ્ત્રી છે. જેટલા રાગીજન છે તે સર્વ સ્રીના પાશમાં ફ્સાયા છે. ‘ ન મીલે નારી તેા ખાવા
