________________
આત્મદર્શનની યુક્તિ :
: ૧૯ :
કર્યાં ને તે ન મળ્યા માટે નથી એમ માની લીધુ એ ખરેાખર નથી. શરીરના કકડા કરાવવા ને તેમાં તપાસ કરવી એ કાંઇ આત્મપ્રાપ્તિના ઉપાય નથી. તેની પ્રાપ્તિના વિશિષ્ટ ઉપાયે જ્ઞાનીઓએ બતાવ્યા છે, તેથી જ તે મેળવી શકાય છે. જેમ કોઈ એક શીશીમાં ખૂંચ સલવાઈ ગયુ` હાય, ખૂચ ન નીકળતુ હાય અને દવા પણ ન નીકળતી હાય. તેમાંથી દવા કાઢવા જો શીશીને ફાડી નાખવામાં આવે તે દવા ઢાળાઈ જાય ને શીશી પણ કુટી જાય. તેમ દેહના નાશ કરવાથી આત્મા અને દેહ બન્નેના વિનાશ થાય છે, પરંતુ કુશળ માણસ જેમ શીશીને ફેડ્યા વગર યુક્તિથી ખૂંચ કાઢીને દવા મેળવે છે ને શીશીને પણ અખડ રાખે છે, તેમ આત્માથી દેહના નાશ સિવાય જ આત્મદર્શન કરી શકે છે.
tr
તું જેમ દેહના નાશથી આત્મા ન મન્યેા માટે નથી એમ માને છે, તેમ મને પણ એક વસ્તુના અનુભવ થયેા છે તે સાંભળ
॥
श्रुत्वाग्निमरणेः काष्ठे, तन्मया खण्डशः कृतम् ॥ न च दृष्टो महाराज ! तन्मध्ये क्वापि पावकः ॥ १ ॥ मूर्तिमन्तोऽपि सन्तोऽपि दृश्यन्तेऽर्था न यन्नृप ! ॥ तदमूर्तस्य जीवस्था - दर्शने किं विरुध्यते १ ॥ २ ॥ विशिष्टज्ञानयोगेन परं दृश्येत सोऽपि हि ॥ મથનાળે સાઇડ-વ્વનરો નુતે ! ચથા ।। ૨ ।।
""
રાજન્! મેં એક વખત સાંભળ્યું હતું કે અણુિના લાકડામાં અગ્નિ હાય છે. ( જો કે દરેક કાષ્ઠમાં અગ્નિ હોય છે પણ અણિમાં એવા અગ્નિ હાય છે કે તેને ઉત્પન્ન કરવા માટે ખીજા અગ્નિની આવશ્યકતા રહેતી નથી ) તે અગ્નિ તેમાં