________________
આ નય કહે છે કે- “ચં નિત્યદ્રવ્ય નિત્ય છે. તેના સ્વરૂપમાં કોઈ પણ કાળે ફેરફાર થતો નથી. ભલે પ્રતિસમય ઉત્પાદ વ્યયરૂપ પર્યાયોમાં પરિવર્તન થતું હોય તો પણ દ્રવ્યનું મૂળભૂત સ્વરૂપ અર્થાત્ દ્રવ્યની મૂળ સત્તા ત્રણે કાલમાં
અવિચલિત રહે છે. સદા કાયમ જ રહે છે. || શુદ્ધ દ્રવ્યાર્થિક નય નો આ ભેદ છે. (૨) | (૩) ભેદ કલ્પના નિરપેક્ષ શુદ્ધ દ્રવ્યાયિક નય | ભેદની કલ્પનાની અપેક્ષા જેન રાખે તે ભેદ કલ્પનાનિરપેક્ષ શુદ્ધ દ્રવ્યાર્થિક નય કહેવાય છે.
આ શુદ્ધ દ્રવ્યાર્થિક નય તે તે દ્રવ્યના ગુણપર્યાયો તે તે દ્રવ્યસ્વરૂપ માને છે, પરંતુ ભિન્ન-જુદા માનતો નથી. માટે જ કહ્યું છે કે
“નિનામાવત્રામજં ” પોતાના ગુણ, પર્યાય સ્વભાવથી અભિન્ન તે દ્રવ્ય.
આત્મા જ્ઞાનાદિ ગુણો અને પર્યાયો આત્મા કરતાં ભિન્ન નથી, તેમજ પુગલના રૂપાદિ ગુણો અને ઘટપટાદિક પર્યાયો પુગલ કરતાં ભિન્ન નથી, અર્થાત્ અભિન્ન છે એ જ વાતનું સમર્થન આ નય કરે છે. ભેદની અર્પણા નહીં કરતાં અભેદની અર્પણ કરે છે.
શુદ્ધ દ્રવ્યાર્થિક નય નો આ ભેદ છે. (૩) (૪) કર્મોપાધિ સાપેક્ષ અશુદ્ધ દ્રવ્યાર્થિક નય.
કર્મની ઉપાધિની અપેક્ષા રાખીને દ્રવ્ય અંગે જે કહેવું તે કપાધિ સાપેક્ષ અશુદ્ધ દ્રવ્યાર્થિક નય કહેવાય છે.
આ નય આત્મામાં કર્મની ઉપાધિથી જે ફેરફાર થાય છે