________________
માટે ધારણ કરેલુ` સશ્રુત તે સમ્યગ્દ્ભાવ શ્રુત જાણવું, વિષય કષાયેાના અથી આત્માઓએ વિષય કષાયને પાષણ કરવા માટે ધારણ કરેલુ` તે સશ્રુત અસમ્યગ્ ભાવદ્યુત જાણવુ', જગતના સર્વ શ્રુતને ઉપરના ભેદ્દાથી યથા જાણવા શ્રીઈશ્વરચંદ્રજી આદિ પ્રયત્ન કરે.
ઉપર લિખિત સમ્યગદ્રવ્યશ્રુતરૂપ જિનાગમમાં જગતના સર્વ પદાર્થોના સભાવારે યથાર્થ સ્વરૂપે જાણવા માટે પ્રમાણેા અને નયેાનુ' સ્વરૂપ સવિસ્તર આપેલું છે, તેમાંથી કિચિત અહી અમે જણાવિયે છિએ-જગતના સર્વ શેય પદાર્થોને યથાર્થ જાણવાનું જ્ઞાન મતિશ્રત અવધિ મન: પવ અને કેવળ આદિ પાંચભેદોવાળુ છે, તેમાં મતિ અને શ્રુત જ્ઞાનને પરાક્ષ પ્રમાણપણે કહ્યું છે, અવધિ મનઃ પવ અને કેવળ જ્ઞાનને પ્રત્યક્ષ પ્રમાણપણે કહ્યું છે, તેમજ શ્રીજિનાગમેામાં તે તે પ્રમાણ-ભાવ સાધક નયાનું સ્વરૂપ અનેકવિધ ભેદોથી તેમજ દૃષ્ટાંતાથી પણ વિસ્તાર પૂર્વક વર્ણન કરાયેલુ છે. તે આ પ્રમાણે છે.
દ્રવ્યાર્થિ ક પર્યાયાર્થિ ક નયના વિચારો તેમજ નિશ્ચય અને વ્યવહાર નયના વિચાર। શğનય અને અર્થ-નય ના વિચાર। દ્રવ્યનય અને ભાવ નયના વિચાર। તેમજ વળી નૈગમ આદિ નચાને અનેક ભેદે પ્રભેદોથી દૃષ્ટાન્તા સહિત જણાવેલા છે.
ઉપર મુજબ જ્ઞાનના સત્ય જણાશે કે ઈતર દશનામાં જ્ઞેયનુ
સ્વરૂપથી જોતાં સ્પષ્ટ યથાર્થ સ્વરૂપ જ નથી,
