________________
દ્રવ્યઃ ૧૦ સામાન્ય ગુણ, ૧૬ વિશેષ ગુણ ૯૭
(૧) જ્ઞાન, (૨) દર્શન, (૩) સુખ,(૫) વિર્ય–જીવના. (૫) સ્પર્શ, (૬) રસ, (૭) ગંધ, (૮) વર્ણ—–પુદગલના. (૯) ગતિ હેતુત્વ-ધર્મને, (૧૦) સ્થિતિહેતુત્વ –અધર્મને. (૧૧) અવગાહનાહેતુત્વ–આકાશને. (૧૨) વર્તનાહેતુત્વ--કાલને. (૧૩) ચેતન–––જીવને. (૧૪) અચેતન–––જીવ શિવાય પાંચે. (૧૫) મૂત્વ-પુગલને. (૧૬) અમૂર્ત--પુદગલ શિવાય પાંચે. આમાં છેલ્લા ચારની સામાન્ય ગુણમાં પણ વિવક્ષા થઈ છે, પણ એ સ્વજાતિ અપેક્ષાએ, અથત સ્વદ્રવ્ય, સ્વક્ષેત્ર, સ્વકાળ અને સ્વભાવની અપેક્ષાએ એ સામાન્ય ગુણ છે. પરજાતિ અપેક્ષાએ અર્થાત્ પરદ્રવ્ય, પરક્ષેત્ર, પરકાળ અને પરભાવની અપેક્ષાએ એ વિશેષ ગુણ છે.
૭. પર્યાય --ગુણને વિકાર તે પર્યાય. તે પર્યાયના બે ભેદ.
- ૮, પર્યાયના બે ભેદ–(૧) સ્વાભાવિક પર્યાય દ્રવ્યમાત્રમાં, (૨) વિભાવિક પર્યાય જીવ અને પુગલમાં જ.
૯. અગુરુલઘુ વિકાર એ સ્વાભાવિક પર્યાય દ્રવ્ય માત્રમાં છે–તેના બાર ભેદ: છ વૃદ્ધિરૂપ, છ હાનિરૂપ. (૧) અનંત ભાગ વૃદ્ધિરૂપ અગુરુલઘુ વિકાર. ) (૨) અસંખ્યાત , , , * * (૩) સંખ્યાત , ; ; ; 2) - વૃદ્વિરૂપ (૪) સંખ્યાત ગુણ ) ,
| (૫) અસંખ્યાત , , , , , (૬) અનંત , , , , , ,