Page Text
________________
सूत्र - ६४, सप्तमः किरण:
५०३
૦ ઉત્સર્પિણીમાં પણ તે જ ભાગો, તેટલા જ પ્રમાણવાળા, તે સ્વરૂપવાળા અને પૂર્વકથિત ક્રમથી વિપરીત ક્રમવાળા હોય છે.
૦ આ પ્રમાણે વીશ (૨૦) સૂક્ષ્મ અદ્ધા સાગરોપમ કોડાકોડી પ્રમાણરૂપ બાર (૧૨) આરારૂપ અવસર્પિણી અને ઉત્સર્પિણીનું કાળચક્ર, પાંચ (૫) ભરતોમાં અને પાંચ (૫) ઐરવતોમાં અનાદિઅનંત કાળમાં ફર્યા કરે છે. દેવકુ-ઉત્તરકુરુમાં તો સુષમસુષમા સરખો કાળ છે. હરિવર્ષ અને રમ્યકમાં સુષમા સમાન કાળ છે. હૈમવંત અને ઐરણ્યવંતક્ષેત્રમાં સુષમદુઃષમા સરખો કાળ છે. (૫૬) છપ્પન અંતરદ્વીપ સહિત પાંચ (૫) મહાવિદેહક્ષેત્રોમાં દુઃષમસુષમાના સરખો કાળ છે.
सम्प्रति गतिद्वारमाह- -
गतिद्वारे-सामायिकछेदोपस्थापनीयौ मृत्वा देवगतिं यायाताम् । तत्रापि वैमानिक एव । तत्रापि जघन्यतः प्रथमदेवलोकमुत्कृष्टतस्त्वनुत्तरविमानं यावत् । विराधकश्चेद्यः कोऽपि भवनपतिः स्यात् । परिहारविशुद्धिको वैमानिक एव स्यात् । तत्रापि जघन्यतस्सौधर्मकल्प उत्कृष्टतस्सहस्रारकल्पे स्यात् । सूक्ष्मसम्परायोऽनुत्तरविमाने स्यात् । यथाख्यातसंयतो देवगतौ स्याच्चेत्तदाऽनुत्तरविमान एव स्यादथवा सिद्धिगति यायादिति । ६४।
गतिद्वार इति । तत्रापीति देवगतावपीत्यर्थः, वैमानिक एवेत्यत्रैवशब्देन भवनवासि वानमन्तरज्योतिष्केषूत्पादो व्युदस्यते । तत्रापीति, वैमानिकेष्वपीत्यर्थः । प्रथमदेवलोकमिति सौधर्मदेलोकमित्यर्थः । एतत्सर्वं संयमाविराधनया बोध्यम् । देवलोके स्थितिस्तु जघन्येन द्वे पल्योपमे, उत्कर्षेण तु त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणीति । तद्विराधकश्चेद्भवनपतीनामन्यतमेषु देवेषूत्पत्तिः, विराधितसंयमस्य भवनपत्याधुत्पादस्य शास्त्रानुमतत्वादित्याशयेनाह विराधकश्चेदिति । संयमाविराधकत्वे त्वाह परिहारविशुद्धिक इति, स्पष्टमन्यत् । संयमविराधकश्चेद्भवनपत्यन्यतमेषूत्पद्यते, देवलोके स्थितिरपि जघन्येन द्वे पल्योपमे, उत्कर्षेणाष्टादशसागरोपमाणीति । अनुत्तरविमान इति, अजघन्योत्कृष्टत इति भावः । अयमविराधनां प्रतीत्याहमिन्द्रतयोत्पद्यते, विराधनां प्रतीत्य तु यः कोऽपि भवनपतिः स्यादिति बोध्यम् । अनुत्तरविमान एवेति, अजघन्योत्कृष्टत इति भावः उभयोरपि संयतयोर्देवलोके स्थितिरजघन्योत्कृष्टतस्त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणीत्यपि बोध्यम् । यदा तु न देवगतौ तदात्वाहाथवेति ।।
(१४) गतिद्वारભાવાર્થ - સામાયિક સંયત અને છેદોપસ્થાપનીય સંયત કાળધર્મ પામીને દેવગતિમાં જાય છે. તે દેવગતિમાં પણ વૈમાનિક જ થાય છે. તે વૈમાનિકોમાં પણ જઘન્યથી પ્રથમ દેવલોક અને ઉત્કૃષ્ટથી તો
| SR No. | 022495 |
| Book Title | Tattvanyaya Vibhakar Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Labdhisuri, Bhadrankarsuri, Vikramsenvijay |
| Publisher | Labdhibhuvan Jain Sahitya Sadan |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 814 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 26 MB |