________________
૮૬
શ્રી તત્ત્વાથધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૧૦
સૂત્ર-૭ તે સુખો(=સંસારના સુખો) અતિશય રાગથી યુક્ત હોય છે અને પીડાપૂર્વકના હોય છે. સંસારમાં રાગને છોડીને કોઇ સુખ નથી. કોઇપણ સુખ રાગથી સ્પર્શાયા વિનાનું હોતું નથી. (૬)
આ પ્રમાણે સિદ્ધનો જીવ આત્યંતિક ક્ષાયિકસમ્યકત્વ, આત્યંતિક ક્ષાયિકવીર્ય, આત્યંતિક ક્ષાયિકસિદ્ધત્વ, આત્યંતિક ક્ષાયિકદર્શન, આત્યંતિક ક્ષાયિકજ્ઞાન તથા નિર્વ=વિકલ્પ વિનાના પણ સુખથી યુક્ત હોય છે. (૭)
બે વાર બાંધેલું સારી રીતે બાંધેલું થાય એ ન્યાયથી હવે આ જ શાસ્ત્રાર્થનો શ્લોકોથી ઉપસંહાર કરે છે–
“મર્યાદ્રિ” ઉક્ત રીતે જે જીવાદિ તત્ત્વો છે તે તત્ત્વોના વિશેષ જ્ઞાનથી વિરક્ત થયેલા, વિષયસુખની તૃષ્ણાથી રહિત બનેલા, આશ્રવના દ્વારોને અતિશય બંધ કરી દીધેલા હોવાથી નવા કર્મનો વિસ્તાર છેદાયે છતે (૧).
પૂર્વી” રૂત્યાતિ, તપશ્ચર્યાદિ કર્મક્ષયના હેતુઓથી પૂર્વના કર્મોને ખપાવતા જીવનું સંસારરૂપ વૃક્ષનું બીજ એવું મોહનીયકર્મ સઘળુંય ક્ષપકશ્રેણીમાં ક્ષય પામે છે. (૨)
તત: ફત્યાવિ, ત્યારબાદ (અંતર્મુહૂર્ત પછી) અંતરાય, જ્ઞાનાવરણીય અને દર્શનાવરણીય એ ત્રણ કર્મોનો એકી સાથે સંપૂર્ણપણે નાશ થાય છે. (૩)
“સૂ” રૂત્યાદિ, જેમ ગર્ભસૂચિનો-મધ્યમાં રહેલા તંતુનો નાશ થતા સંપૂર્ણ તાડવૃક્ષ નાશ પામે છે તેમ મોહનીયકર્મનો ક્ષય થતા શેષ (સઘળા) કર્મોનો ક્ષય થાય છે. (૪)
તત:” રૂત્યવિ, ત્યારબાદ ચાર ઘાતિકર્મોને ખપાવીને યથાખ્યાત સંયમી બને છે(=કહેવાય છે). બીજનાં બંધન એવા મોહનીયકર્મથી મુકાયેલા વિમુક્ત કહેવાય છે. અંતર્મલના નાશથી સ્નાતક કહેવાય છે, કેવળ લક્ષ્મીની પ્રાપ્તિથી પરમેશ્વર કહેવાય છે. (૫)