________________
સૂત્ર-૧૩ શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૫
૨૧ भाष्यं- अवगाहिनामवगाहो लोकाकाशे भवति ॥५-१२॥ ભાષ્યાર્થ– અવસ્થાનવાળા દ્રવ્યોનું અવસ્થાન લોકાકાશમાં હોય છે. (પ-૧૨)
टीका- एतद् व्याचष्टे-'अवगाहिना'मित्यादिना अवगाहिनामित्यनुप्रवेशवतां धर्मादीनां, किमित्याह-अवगाह:-प्रवेशः, क्वेत्याह-'लोकाकाशे' चतुर्दशरज्ज्वात्मक एव भवति, नालोकाकाशे, तस्य एतत्स्वभावવાહિતિ IIધ-રા
ટીકાર્થ– રહેનારા ધર્માસ્તિકાયાદિ દ્રવ્યોનું રહેવા માટેનું સ્થાન ચૌદરાજ પ્રમાણ લોકાકાશમાં જ છે. અલોકાકાશમાં નથી. લોકાકાશનો જ આ(=રહેવા સ્થાન, અર્થાત્ જગ્યા આપવાનો) સ્વભાવ છે. (પ-૧૨) टीकावतरणिका- तथा चाहટીકાવતરણિતાર્થ ગ્રંથકારતેને (ક્યાદ્રવ્યનો કેટલા લોકાકાશમાં અવગાહ છે તેને) કહે છે– ધર્માસ્તિકાય-અધર્માસ્તિકાયના સ્થિતિક્ષેત્રની મર્યાદથથર્મયો: ત્રે પ-રૂા
સૂત્રાર્થ– ધર્માસ્તિકાય અને અધર્માસ્તિકાયનો અવગાહ સંપૂર્ણ લોકમાં છે. (પ-૧૩)
भाष्यं- धर्माधर्मयोः कृत्स्ने लोकाकाशेऽवगाहो भवतीति ॥५-१३॥ ભાષ્યાર્થ– ધર્માસ્તિકાય અને અધર્માસ્તિકાયનું અવસ્થાન સંપૂર્ણ લોકાકાશમાં હોય છે. (પ-૧૩)
टीका- एतद् व्याचष्टे-'धर्माधर्मयो'रित्यादिना धर्मास्तिकायाधर्मास्तिकाययोः कृत्स्ने-सम्पूर्णे लोकाकाशे-चतुर्दशरज्ज्वात्मकेऽपि, किमित्याह-अवगाहो भवति, अनादिकालीनः, परस्पराश्लेषपरिणतेरिति ભાવ: II-રૂા
