________________
૧૩૪
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૫ સૂત્ર-૩૫ પશુપત્તિથણ્ય દિશુધિષેિનાપુના એકગુણ સ્નિગ્ધનો દ્વિગુણથી અધિક એવા સ્નિગ્ધ અણુની સાથે બંધ થાય. કારણ કે એકગુણ સ્નિગ્ધથી બેગુણ વિશેષોથી અધિક છે. તેથી તેની સાથે બંધ થાય. જેમ કે એક (પરમાણુ) એકગુણ સ્નિગ્ધ છે અને તેનાથી બીજો ત્રિગુણ સ્નિગ્ધ છે. અહીં એકગુણ સ્નિગ્ધનો એકગુણ (બંનેમાં) સમાન ગુણ છે. ત્રિગુણ સ્નિગ્ધ અણુમાં શેષ બેગણ અધિક છે, અર્થાત્ એકગુણ સ્નિગ્ધ પરમાણુથી ત્રિગુણ સ્નિગ્ધ પરમાણુ બેગુણથી અધિક છે.
દ્વિગુણાદિથી અધિક સ્નિગ્ધની સાથે ઇત્યાદિ ગ્રહણ કર્યું હોવાથી =કહ્યું હોવાથી એકગુણ સ્નિગ્ધનો ચારગુણ. પાંચગુણાદિ સ્નિગ્ધની સાથે પણ બંધ સિદ્ધ થાય છે. તથા દ્વિગુણ આદિથી અધિક સ્નિગ્ધનો એકગુણ સ્નિગ્ધની સાથે બંધ સંભવે છે.
પૂર્વપક્ષ આ વિકલ્પમાં પ્રથમ વિકલ્પથી કોઈ સ્પષ્ટ ભેદ નથી. ઉત્તરપક્ષ તમારું કથન સત્ય છે. કોઇ ભેદ નથી તો પણ તેવા પ્રકારની યાદિવૃત્તિ( પુગલો બે, ત્રણ, ચાર, એ પ્રમાણે જુદી જુદી સંખ્યામાં રહેનારા) હોવાથી બંધભાવ અનિયત છે એ બતાવવા માટે આ (બીજો વિકલ્પ) છે. (ક્યારેક બેનો ચારની સાથે ક્યારેક ત્રણનો છની સાથે, ક્યારેક બેનો સંખ્યાતાણુક કંપની સાથે, ક્યારેક બેનો અસંખ્યાતાણુક સ્કંધની સાથે, ક્યારેક બેનો અનંતાણક સ્કંધની સાથે એમ બંધભાવ અનિયત છે.)
એ પ્રમાણે એકગુણ રૂક્ષનો દ્વિગુણાદિથી અધિક રૂક્ષની સાથે બંધ થાય એમ પણ વિચારવું. યાવત્ દ્વિગુણાદિથી અધિક રૂક્ષનો એક ગુણ રૂક્ષની સાથે બંધ થાય ત્યાં સુધી વિચારવું.
એક આદિ ગુણથી અધિક અને સંખ્યાથી સદેશ પુગલોનો સ્નિગ્ધાદિ સાદશ્યથી બંધ ન થાય. (જેમકે- એકગુણ સ્નિગ્ધની અપેક્ષાએ દ્વિગુણ સ્નિગ્ધ પરમાણુ એકગુણ અધિક છે. દ્વિગુણ સ્નિગ્ધની અપેક્ષાએ ત્રિગુણ સ્નિગ્ધ પરમાણુ એકગુણ અધિક છે. ત્રિગુણ સ્નિગ્ધની અપેક્ષાએ ચતુર્ગુણ સ્નિગ્ધ પરમાણુ એકગુણ અધિક છે. પાલિગુણાથિયો. એ
