________________
૮૪
Jithin Jh
ab
#h
વાયવ્ય
£le
#b
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૩
સોળ દિશા-વિદિશાનું ચિત્ર
સાવિત્રી
ખેલિદ્યા
book
4
ઉત્તર
યામી દક્ષિણ
કપિલા
પ્રજ્ઞવૃત્તિ
ઈશાન
સૂત્ર-૧૦
અગ્નિ
શ્યામા
ઐન્દ્રી
પૂર્વ
ઉત્થાની
આચારાંગ નિર્યુક્તિમાં કુલ ૧૮ દિશાઓ બતાવેલ છે. તે સામે બતાવેલી ૧૬ છે, તેમાં અધો અને ઊર્ધ્વ એમ બે ઉમેરતા ૧૮ થાય. ઊર્ધ્વને વિમલા કહે છે. અધોને તમા કહે છે. (વિ.આ.ભા.૨૭૦૦) ઉત્તર દિશાનો અધિષ્ઠાયક કુબેર હોવાથી કૌબેરી કહેવાય છે. પૂર્વ દિશાનો અધિષ્ઠાયક ઇન્દ્ર હોવાથી ઐન્દ્રી કહેવાય છે. દક્ષિણ દિશાનો અધિષ્ઠાયક યમ હોવાથી યામી કહેવાય છે. પશ્ચિમ દિશાનો અધિષ્ઠાયક વરુણ હોવાથી વારુણી કહેવાય છે.