________________
६०
શ્રી તાર્યાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૨ - સૂત્ર-૧૯ इति श६ (026 घिमो छ भ) सब्धि परिभाराने ४॥ छ. (२-१८) टीकावतरणिका- उक्ता लब्धिः, अधुनोपयोगमाहટીકાવતરણિકાÁ– લબ્ધિ કહી, હવે ઉપયોગને કહે છે– ઉપયોગના વિષયોउपयोगः स्पर्शादिषु ॥२-१९॥ સૂત્રાર્થ–ભાવેન્દ્રિય રૂપ ઉપયોગ સ્પર્શનઆદિ ઇન્દ્રિયો દ્વારા અનુક્રમે स्पर्श, २४, ५, ३५ भने २०६ मे पाय विषयोमा प्रवर्ते छ. (२-१८)
भाष्यं- स्पर्शादिषु मतिज्ञानोपयोग इत्यर्थः । उक्तमेतदुपयोगो लक्षणम् । उपयोगः प्रणिधानम् । आयोगस्तद्भावः परिणाम इत्यर्थः । एषां च सत्यां निर्वृत्तावुपकरणोपयोगौ भवतः । सत्यां च लब्धौ निर्वृत्त्युपकरणोपयोगा भवन्ति । निर्वृत्त्यादीनामेकतराभावे विषयालोचनं न भवति ॥२-१९॥
ભાષ્યાર્થ– સ્પર્શાદિમાં મતિજ્ઞાનનો ઉપયોગ હોય છે. ઉપયોગ पर्नु सक्ष॥ छ पडेला (म.२ सू.८मi) डेगुं ४ छ. उपयोग, પ્રણિધાન, આયોગ, તભાવ અને પરિણામ એ પર્યાયવાચી શબ્દો છે. આ ત્રણમાં નિવૃત્તિ હોતે છતે ઉપકરણ અને ઉપયોગ એ બે હોય છે. લબ્ધિ હોતે છતે નિવૃત્તિ ઉપકરણ અને ઉપયોગ હોય. નિવૃત્તિ આદિમાંથી કોઈ એકના અભાવમાં વિષયનો બોધ ન થાય. (૨-૧૯)
टीका- उपयोगो-ज्ञानादिव्यापारः स्पर्शादिविषय इति सूत्रसमुदायार्थः । अवयवार्थमाह-'स्पर्शादिष्वि'त्यादि, स्पर्शादिषु पञ्चसु विषयेषु 'मतिज्ञानोपयोगो' मतिज्ञानव्यापारः उपयोगः, इत्येवमर्थो यस्य प्रवचनजैराख्यातः, उपयोगः स्पर्शादिषु परमाणोरपि भवति, स च भावेन्द्रियाधिकारात्तस्य चाजीवलक्षणत्वात् नेहाधिक्रियत इत्याह-'उक्तमेत'दित्यादि,