________________
૧૨૬
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૨ સૂત્ર-૪૪ દેદીપ્યમાન પ્રભાવાળા હોય છે. કારણ કે એ મણિઓ નિર્મળ પુદ્ગલોથી બનેલા છે. (૨) જેણે નજીકમાં રહેલા અંધકાર સમૂહને દૂર કર્યો છે એવો અગ્નિ તેજથી ઝળકે છે. (૩) ચંદ્ર-સૂર્ય આદિ જ્યોતિષ્ક દેવોના વિમાનો અત્યંત દેદીપ્યમાન પ્રકાશવાળા હોય છે. કારણ કે નિર્મળ દ્રવ્યોથી બનેલા છે. તૈજસશરીરની અપેક્ષાએ ઔદારિક વગેરે કોઈક જ શરીરોમાં ચમકનો નિર્મળ સમૂહ પ્રાપ્ત થાય છે.
પ્રશ્ન- ઉપર કહ્યું તેમ કેટલાક જ શરીરોમાં તૈજસશરીર હોય છે. જ્યારે આ સૂત્રમાં તો તૈજસશરીર બધાને હોય છે એમ કહ્યું છે. આથી આ સૂત્ર બરોબર નથી.
ઉત્તર– અહીં ખાધેલા આહારને પચાવવાની શક્તિવાળું તૈજસશરીર વિવક્ષિત છે. એ શરીર કાર્મણશરીરનો જ ભેદ છે. એથી આ શરીર બધાને જ હોય છે. (૨-૪૩).
टीकावतरणिका- यथैते सर्वस्य तथा अन्यानि कियन्तीत्याशङ्का भवेत्तव्यपोहायाह
ટીકાવતરણિતાર્થ– જેવી રીતે તૈજસ-કાશ્મણશરીર બધાને જ હોય છે તેવી રીતે એક જીવને (એકી સાથે) બીજા કેટલાં શરીરો હોય? એવી આશંકાને દૂર કરવા માટે કહે છે–
એક જીવને એકી સાથે કેટલા શરીરો હોયतदादीनि भाज्यानि युगपदेकस्याचतुर्थ्यः ॥२-४४॥
સૂત્રાર્થ– એક જીવને એકી સાથે બેથી ચાર સુધી શરીર હોઈ શકે છે. (૨-૪૪).
भाष्यं- ते आदिनी एषामिति तदादीनि । तैजसकार्मणे यावत्संसारभाविनी आदिं कृत्वा, शेषाणि युगपदेकस्य जीवस्य भाज्यान्याचतुर्थ्यः । तद्यथा- तैजसकार्मणे वा स्याताम् । तैजसकार्मणौदारिकाणि वा स्युः । तैजसकार्मणवैक्रियाणि वा स्युः । तैजसकार्मणौदारिकवैक्रियाणि वा स्युः । तैजसकार्मणौदारिकाहारकाणि वा स्युः । कार्मणमेव वा स्यात् ।
