________________
૮૫
ન દેખાય એમ જે માનવામાં આવે તે એક નય એકજ વિષયને નિરંતર ગ્રહણ કરી એકાંતપણે સ્વતંત્ર રહે અને એવી એકજ નયની એકાંત સ્વતંત્રતા તે સ્યાદ્વાદ મતથી વિરૂદ્ધ એકાંતવાદ થયે કહેવાય. તેથી તે એક નય દુર્નય રૂપને ધારણ કરે પણ કદાપિ સુનય થઈ શકે નહિ માટે એકાંત પણે એક નય એકજ વિષયને ગ્રહણ કરે એમ માનવું કે બેટું છે. (૫)
એહ વિશેષાવશ્યક સંમતિમાં પણ ધારે એમ નથી સવિસંવે
ભેદ અભેદ ઉપચારારે-જ્ઞાન ૬ ભાવાર્થ-વિશેષાવશ્યક અને સંમતિ ગ્રંથમાં પણ એ વિજ અર્થ કરે છે એટલે સુનયના વિચારથી ભેદ અભેદ બંનેને ઉપચાર સર્વ રીતે સંભવે છે. (૬)
વિવેચન—વિશેષાવશ્યક નામના ગ્રંથમાં તથાસંમતિ ગ્રંથમાં પણ એજ અભિપ્રાય છે કે જે કે વ્યાર્થિક અને પર્યાયાર્થિક એ બે મૂળ નયથી પદાર્થનું સ્વરૂપ જાણું શકાય છે તે પણ
