________________
परामर्श:३ जीवाजी
૨૮૮
[ અધ્યાત્મ અનુયોગ સહિત કંઠથી પણિ સૂત્રઈ જીવાજીવથી અભિન્ન કાલ કહિઉં છઈ. તે દેખાડઈ છઈ - જીવ-અજીવ જ સમયઈ તે કહિઉં, “તેહિ કિમ જુદો રે તેહ ?;
એક વખાણઈ રે આચારય ઇચું, ધરતા શુભમતિરેહ ૧૦/૧૧ (૧૭૩) સમ. આ સમયઈ કહતાં સૂત્રઈ, તે કાલ જીવ-અજીવ રૂપ જ કહિઉં છઇ. તેણઈ કારણઈ જુદો સ = ભિન્નદ્રવ્યરૂપ (તેહ) કિમ કહિઈ ?
तथा चोक्तं जीवाभिगमादिसूत्रे - "किमयं भंते ! कालो त्ति पवुच्चइ ? गोयमा ! जीवा દેવ, શનીવા ચે”ત્તિ (નીવા.)
*એક આચાર્ય (ઈસ્યું=) ઈમ કાલદ્રવ્યવખાણઈ છઈ, સું કરતા? સિદ્ધાંતપાઠ અનુસાર ઈં 'જિનોક્ત વાણી જાણીને શુભમતિની (રેહ8) રેખા *= સુબુદ્ધિ લક્ષણને* ધરતા. ૧૦/૧૧૫
१ जीवाजीवौ हि सिद्धान्ते काल इत्युदितं ततः। - कस्मान्नु पृथगुक्तः स ? प्रवदन्तीति सूत्रगाः।।१०/११॥
# કાળ જીવાજીવરવરૂપ કે આ લીકાળે - “સિદ્ધાન્તમાં જીવ અને અજીવ જ કાળ છે' - આવું જણાવેલ છે. તેથી શા માટે
તમે કાળને સ્વતંત્ર દ્રવ્ય કહો છો ?” - આ પ્રમાણે આગમસૂત્રને અનુસરનારા આચાર્ય ભગવંતો 0 પ્રતિપાદન કરે છે. (૧૦/૧૧)
# રસ્વકાળને સુધારીએ જ માધ્યઠિ ઉપાય - જીવાજીવપર્યાયવિશેષાત્મક કાળતત્ત્વને જાણી આપણે સ્વપર્યયાત્મક સ્વકાળને તું સુધારવા, અનુકૂળ બનાવવા, પરિપક્વ કરવા માટે જ્ઞાનદશાને પ્રગટાવી સ્વકીયજ્ઞાનાદિપર્યાયોને નિર્મળ
બનાવવા સદા તત્પર રહેવું જોઈએ. અન્યથા આપણો વિનાશકાળ દૂર નથી. આથી જ “મનવા ! તું ધી જ તારો સર્જનહાર' આવી કહેવત પડી હશે ને ! જ્ઞાનદશા પરિપક્વ બને તો જ સમ્મતિતર્કવ્યાખ્યામાં છે શ્રીઅભયદેવસૂરિજીએ દર્શાવેલ આનન્દાત્મક આત્મસ્વરૂપ મોક્ષ સુલભ બને. (૧૦/૧૧)
8 B(૨)માં “અન્યત્ર પાઠ. • પુસ્તકોમાં “કહિઓ પાઠ. સિ.કો.(૯)માં “કહ્યો પાઠ. આ.(૧)પા.નો પાઠ લીધો છે. ૪ લા.(૨) + મેં. + શાં.માં “તિણિ' પાઠ. કો.(૧+૬+૮)નો પાઠ લીધો છે. જે પુસ્તકોમાં “ઈસ્યું આચરય’ આમ પાઠ છે. કો.(૯+૧૨+૧૩) + P(૨+૩+૪) + સિ. + આ.(૧)નો પાઠ લીધો છે. • પુસ્તકોમાં “શ્રુતમતિ' પાઠ. આ.(૧) + સિ. + કો. (૫+૬+૭+૮+૧૨+૧૩)નો પાઠ લીધો છે. છે આ. (૧)માં “માનીએ. તેથોક્ત પાઠ. 1. િક મત નિ: તિ પ્રોચતે ? ગૌતમ નવા વ અનીવા જોવા * આ.(૧)નો પાઠ “એક આચાર્ય એમ કહે છે. જૈનોક્ત વાણી જાણીનઈ તે શુભમતિ સિદ્ધાંતને અનુસારૈ. * પુસ્તકોમાં “વખણાઈ' પાઠ. કો.(૧૦+૧૧)નો પાઠ લીધો છે. ...( ચિતદ્વયમધ્યવર્તી પાઠ ફક્ત કો.(૧૩)માં છે. ...* ચિતદ્વયમધ્યવર્તી પાઠ ફક્ત પાલિ.માં છે.